Bez dzieci część 2 (Milet, Kotor, Sarajewo)

Roland90 napisał(a):Bardzo ciekawa relacja , na pewno będę odwiedzał
Pozdrawiam

Dziękuję Roland90. Lepiej się piszę wiedząc, że ktoś czyta

beagm napisał(a):Hejka, wiem, że autor dopiero zaczyna przygodę z forum, ale proszę zwracaj uwagę na poprawne nazwy miejscowości. Ja staram się czytać uważnie i już kilka nazw znalazłam błędnych a sam piszesz, że chcesz, aby ta relacja komuś pomogła

Może więcej subtelności jak na kobietę przystało ? Czy koleżanka aby wie co to jest pw ? Przecinek też warto czasem wstawić



Relacja i zdjęcia fajne. Fux dobrze napisał wiele osób czyta ale nie przepada za zaznaczaniem swojej obecności

Z Muo do Kotoru mieliśmy 1,5 km. To była jedna z zalet decydujących o wyborze kwatery. Wcześniej mieszkaliśmy w pięknym miejscu ale oddalonym o 6 km od starego miasta, co oznaczało dojazdy autem. I tu problem. W okolicach starego miasta trudno o parking, a jak jest to jest relatywnie drogi. No i ten nieprzyjemny moment, gdy do picia zamawia się wodę. Można korzystać z taniej komunikacji autobusowej, lecz trzeba się przygotować na brak rozkładu jazdy. Niedrogie są też taksówki. My zapłaciliśmy 2 €. Fakt, że mieliśmy blisko ale za parking zapłacilibyśmy więcej no i ta jazda wąziutką drogą, gdzie po jednej stronie mur a po drugiej morze (półtora metra niżej od drogi). Tak nieprzyjemny kawałek jadranki jest na odcinku Muo - Prčanj. Ci co muszą do Kotoru autem niech rozważą płatne parkingi przy dwóch sklepach. Oba zamknięte automatycznymi szlabanami (guzik, odbiór kwitka, szlaban w górę). Dla jadących od południa (Budva, Tivat) obok sklepu spożywczego, po prawej stronie, jakieś 150 m przed murami starego miasta. Dla jadących od północy urocze mini centrum handlowe Kamelija. Pierwsza w lewo tuż przed pierwszym mostem nad fosą starego miasta. Oba parkingi są płatne, ale jeżeli okaże się paragon za zakupy to parking jest darmowy. Za ile trzeba kupić jest napisane na tablicy znajdującej się przed szlabanem. Parę lat temu za zakupy: dużą butelkę serbskiej śliwowicy, butelkę czerwonego wina (Plantaże vranac pro corde), czterech grubych kawałków karkówki na grilla, nabiału i słodyczy starczyło na 4 godzinne zwiedzanie starego miasta. Czarnogórcy bardzo są dumni z jakości swojej żywności, w szczególności ekologicznego sposobu jej wytwarzania. Rzeczywiście smaczne i tanie są mięso, pieczywo i wino, tylko smaczne nabiał i oliwa. Co ciekawe w tym roku zauważyłem, że czarnogórski nabiał i oliwa są wypierane przez produkty z UE. Można zawsze kupić domaće na targu lub straganie przy drodze, ale tu rekomenduję poprosić o możliwość spróbowania.
Tyle dygresji. Wracając do Kotoru to jeszcze jest jedna jedna możliwość dotarcia tam - drogą morską

My naszą motorynką też wybraliśmy drogę morską (całe kilkaset metrów). No i jak zaparkować obok takich gigantów


Jeszcze zdjęcie na mury obronne od strony morza. Zdjęcie kiepsko, ale pokazuje potęgę murów Kotoru


Wybraliśmy "parking" z mniejszymi jednostkami pływającymi. Nawet było wolne miejsce, ale przy polerach jakieś numery. No tak zaparkować na czyimś miejscu nie uchodzi. Nagle przechodzący nabrzeżem mówi i pokazuje aby wiązać do jego łódki. Życzliwy chłop.


I jeszcze jedna ciekawostka. Tuż na początku Kotoru, z najpiękniejszym widokiem na fiord, stoi niedokończony i niszczejący olbrzymi hotel "Fiord". Nasi gospodarze twierdzili, że jest to owoc prania pieniędzy i sytuacja jest tak skomplikowana, że pewnie tak zostanie przez wiele lat. Na razie z plaży, która miała być tylko dla gości hotelowych, może skorzystać każdy. Łatwy dostęp przez mini park z palmami tuż przed drogowskazem z napisem"MUO"


Dalej motorynką wzdłuż wybrzeży na wyspy św. Jerzego i Matki Boskiej na Skale, ale najpierw Muo i Prčanj wyglądają tak:












Niebawem dopływamy do obu wysp, które z daleka z wody wyglądają tak


a z daleka z lądu tak



i nieco bliżej z lądu tuż obok Perastu

bluesman napisał(a):

beagm napisał(a):Hejka, wiem, że autor dopiero zaczyna przygodę z forum, ale proszę zwracaj uwagę na poprawne nazwy miejscowości. Ja staram się czytać uważnie i już kilka nazw znalazłam błędnych a sam piszesz, że chcesz, aby ta relacja komuś pomogła

Może więcej subtelności jak na kobietę przystało ? Czy koleżanka aby wie co to jest pw ? Przecinek też warto czasem wstawić



Relacja i zdjęcia fajne. Fux dobrze napisał wiele osób czyta ale nie przepada za zaznaczaniem swojej obecności

Dzięki bluesman, ale beagm napisała do mnie również na pw. Wyjaśniła, iż jej zastrzeżenia dotyczyły głównie używania przeze mnie nazwy Milet zamiast poprawnej Mljet. W mojej ocenie Milet (nie ten antyczny) to spolszczona forma Mljetu. Coś jak Praha - Praga i Roma - Rzym. Byłem przekonany, że tak jest np. na starszych mapach bo te współczesne używają głównie form właściwych dla języka kraju pochodzenia miasta. Niestety nie znalazłem żadnej mapy z nazwą wyspy Milet. Może ktoś lepiej obeznany to rozstrzygnie? Jeśli nie znajdę argumentu za używaniem dla chorwackiej wyspy nazwy Milet to poprawię nazwę w tytule wątku, a dla beagm wyrazy uznania za celną uwagę. A co do formy? Jak na mężczyzn przystało mamy przecież grube skóry, a koleżanka może nauczycielka?

Pierwsza z tych wysp - św. Jerzego (sv. Djordje) porośnięta jest cyprysami i znajdują się tam ruiny klasztoru oraz cmentarz kapitanów. Po wyjściu na brzeg ani żywego ducha. Dopiero, gdy odpływaliśmy to zauważyliśmy przyjaźnie machającą nam parę staruszków, więc nie wiem czy to mieszkańcy wyspy, czy zatrudnieni do pomocy w zwiedzeniu czegoś co przegapiliśmy na tej mikro wyspie.






Wyspa Gospa od Skrpjela jest sztuczną wyspą usypaną przez mieszkańców w czasie 200 lat. na wyspie jest katolicki barokowy kościółek, a w nim cudowny obraz. Zwiedzanie wyspy i kościółka jest bez opłat. Za 1 € młodzieniec w kościele powie parę słów o historii wyspy, cudownym obrazie, gobelinach i wpuści na piętro, gdzie jest małe muzeum i ładny widok.







Na obie wyspy można dotrzeć z przystani z Perastu. Przewoźnicy ponoć biorą opłatę od osoby. Parę lat temu wynosiła ona 5 €. Można też wynająć kajak, ale nie wiem czy też w Peraście. Na wyspę przypłynęły trzy młode i rozbawione Rosjanki. Po tym jak natychmiast po przybiciu do brzegu wyrżnęły się do góry dnem (ale aparat fotograficzny uratowały) i jak wcześniej wiosłowały sądzę, że przypłynęły z bliska, tj. z Perastu, najdalej z Risanu.


Z wysp jeszcze płyniemy do pięknie położonego Perastu. Dojeżdżając do Perastu należy zatrzymać się na parkingu, gdzie wszyscy robią zdjęcia obu wysp. Tam zostawić samochód i zejść do miasta, gdyż wjazd jest tylko dla mieszkańców.








i z lądu

Z wysp wpływamy w najwęższe miejsce boki, a wkrótce mijamy wahadłowe promy Lepetame - Kamenari. Prom ten znacznie skraca drogę dla jadących z Chorwacji na południowe wybrzeże Czarnogóry i kosztuje grosze. Następnie dopływamy do portu w Tivacie



W Tivacie byliśmy kilka lat temu, więc nawet nie wychodziliśmy na brzeg. W mojej ocenie jest to najbardziej dalmatyńskie miasto Czarnogóry; godne obejrzenia kościoły katolickie i twierdza hiszpańska może stąd kojarzy mi się nieco z Hvarem?. Tymczasem słońce wzeszło wysoko i zapragnęliśmy kąpieli. Ze wzrostem temperatury wzmógł się wiatr i powstała większa fala dlatego zrezygnowaliśmy z płynięcia poza Tivat, gdzie są ponoć fajne plaże. Z plażami - w sensie rozległego miejsca nad morzem do wylegiwania się razem z setką innych fok - jest kiepsko. Taką widzieliśmy tylko jedną niedaleko Lepetane z całą właściwą dla niej i hałaśliwą infrastrukturą, kilka mniejszych żwirowych. Jest nie za duża w Risanie (chyba z palmami). W Ljutej i Dobrocie oraz w części Kotoru przeważają mini plaże należące do domów w pierwszej linii nad morzem. Niektóre z nich to cacuszka: kwiaty, pergole, żwirek no tzw. privat. W Muo i Prćanju tylko betonowe pomosty tuż poniżej poziomu ruchliwej drogi. Dla nas fajnie, bo można było przycumować ponton, ale leżeć dłużej niż 10 minut na betonowym pomoście przy hałaśliwej drodze, no way. Na kąpiel wybieramy pustą mikro przystań tuż obok równie opuszczonego, choć chronionego prawem, klasztoru.








Na następny dzień zaplanowaliśmy Lovćen, który z premedytacją omijaliśmy podczas poprzednich wyjazdów do Czarnogóry. Uznawaliśmy bowiem za nieciekawy widok mauzoleum, a także wątpiliśmy w piękną panoramę, a to z powodu niskich chmur i mało przejrzystego powietrza. Zmiana poglądu nastąpiła po ubiegłorocznym wjeździe, tuż po świcie, na górę Srd nad Dubrovnikiem. Poza świetnymi widokami i super zejściem do centrum miasta na górze tej powstał zamiar ponownego odwiedzenia Czarnogóry. Mianowicie podziwiając panoramę żona spojrzała na południowy - zachód i tęsknie powiedziała: "o Czarnogóra". Najpierw powątpiewałem w to, czy rzeczywiście zobaczyła Montenegro ale, gdy i dla mnie zarysy gór wydały się czarnogórskie, to i ja powiedziałem: "dobra, w przyszłe lato tam jedziemy"

Czarnogórę zawsze chętnie popodziwiam
i czekam też na Sarajewo...

Kasia i Krzyś napisał(a):Czarnogórę zawsze chętnie popodziwiam
i czekam też na Sarajewo...

No to zaczniemy od Lovćen, a skończymy (niemal) na Sarajewie;
pozdrawiam

Jak napisałem wyżej - w planach wyjazd miał być o świcie wyruszyliśmy jednak o 8, z przyczyn oczywistych. Droga na Lovćen, a ściślej Jezerski vrh, na którego szczycie jest mauzoleum Njegoša, była krótka, dość szeroka (jak na czarnogórskie warunki) i mimo, że bardzo kręta to minęła szybko. Dopiero od wjazdu do Parku Narodowego (bez problemów i opłat) wymagała wzmożonej uwagi.




Tuż pod szczytem znajduje się malutki parking. Niewiedząc jak mały jechałem do końca i szczęśliwie zająłem ostatnie wolne miejsce. Jadący za mną musiał cofać wzdłuż zapakowanych po obu stronach aut i naprzeciw pędzących na "dwójce" innych samochodów. Rozsądnie jest chyba zaparkować jakieś 50 m przed parkingiem, tym bardziej, że wejscie na szczyt nie wymaga większego wysiłku. A odbywa się ono po schodach, którego wkrótce przechodzą w tunel.



Na szczycie mauzoleum Piotra II Petrovića Njegoša, którego strzegą czarnogórskie Kariatydy.



Za 3 € można minąć kraty, podejść do pomnika i wejść do wnętrza, gdzie jest tylko pomnik władcy oraz jego grobowiec (schodki w dół). Za mauzoleum jest coś w rodzaju platformy widokowej.

Odpłatnie też udostępniane są tradycyjne stroje. W cenie jest odpowiednia choreografia. Korzystali z tego głównie rodacy władcy. Takie zdjęcie to zapewne przejaw patriotyzmu bez zadęcia


I to po co przyjechaliśmy










Przy parkingu jest restauracja, z której tarasu też można podziwiać krajobraz

Ciekawa relacja, też w tym roku odwiedziliśmy Kotor ale tylko na kilka godzin i żałuję, że nie wjechaliśmy na Jezerski vrh, super widoki! Wypad do Kotoru w naszym wypadku był spontaniczny i chyba zobaczyliśmy dosyć mało, z tego co można było zobaczyć.

Pozdrawiam

Spontaniczny ale intensywny - czytam Twoją interesującą relację. Pozdrawiam

Droga powrotna miała być najkrótsza bo w planach był jeszcze rejsik po zatoce, a na wieczór oczekiwały zamówione od rybaka z sąsiedztwa mule (małże, školjke). Przy zjeździe zatrzymała nas para bardzo młodych autostopowiczów z Polski. Bardzo ciekawi ludzie, a jeszcze ciekawsze, że nie mieli przy sobie żadnych bagaży. Plecaki ukryli w krzakach w Cetinje - historycznej stolicy Czarnogóry. I w ten sposób po latach ponownie odwiedziliśmy to miasto. Wjeżdżając do Cetinje wokół widzi się dzikie, trudno dostępne góry. Nic dziwnego, że plemiona czarnogórskie właśnie tu przez lata skutecznie utrzymywały swoją autonomię. Każda wyprawa przeciw nim kończyła się wycofaniem obrońców i ucieczką ludności w góry, skąd "zdobywcy" nękani byli skutecznie przez miejscowych. Zdobywcy zostawali zresztą z nędznym łupem - wyludniona, drewniana wioska zbudowana wokół maleńkiej cerkwi pasterskiej. W latach siedemdziesiątych XIX w. wielka polityka sprawiła, że i tu pojawiły się budowle godne stolic europejskich (ambasady, budynki administracji i siedziby władyki). W Cetinje byliśmy trzy lub cztery lata temu. Wrażenie dawnej świetności i obecnej prowincjonalności, w tym złym tego słowa znaczeniu. Obecnie widoczne skuteczne zabiegi o poprawę wizualnego wrażenia miasta, choć nadal czuje się, iż miało ono kiedyś swoje najlepsze "pięć minut". I coś jeszcze. W Cetinje zauważyłem siedzibę Prezydenta republiki i ministerstwo kultury, co może miastu wróżyć jak najlepiej.

Cetińska Nike? Właściwie to Rusałka Lovćenu - pomnik poświęcony Czarnogórcom - emigrantom do Ameryki, którzy ochotniczo wstępowali do armii czarnogórskiej. Charakterystyczne miejsce - wysoka kolumna i na niej dzielna Heroina. Postawiliśmy tam auto, przynajmniej nie zabłądzę. Obok cerkiew pasterzy, najstarszy murowany budynek w mieście.






Monaster cetinjski - centrum duchowe Czarnogórców, ale po wizytujących można sądzić, że Rosjan także. Miejsce przechowywania relikwii św. Jana. Zwiedza się w grupach, opłata "co łaska" u Batiuszki. Można dołączyć się do którejś z licznych wycieczek rosyjskich. Jednak reżim obyczajowo - garderobiany o wiele ostrzejszy niż np. w monastyrze Ostrog. Gdy jeden z rzadkobrodych kleryków chciał mi owinąć spódnicę wokół krótkich spodni, w które byłem ubrany, odpuściłem - niech żona idzie sama. Ale ona solidarnie została ze mną mówiąc, że nie zamierza chodzić okutana niczym babuszka. Wg. mnie fajnie wyglądała w tych kretonowych chustach, czy jak im tam. Niestety nie mam zgody na publikację tego zdjęcia.

uliczki Cetinje


Na głównym placu ciekawe fontanny. Obrazy na lustrze wody przypominają obrazki Alfonsa Muchy, co korespondowało z secesyjnymi fasadami niektórych ambasad.

U pana Prezydenta


No i Biljarda - razem z monasterem to jakby nasz Wawel. Najpierw ośrodek państwotwórczy, później miejsce tworzenia literatury i ostrej gry w bilard. Obecnie muzeum.


Wracając z Cetinje do Kotoru przemiłymi dla oka, mniej dla kierowcy - serpentynami, przejeżdża się przez rodzinną wioskę Njegoša - tego z mauzoleum. Jest to skrzyżowanie letniska (do wynajęcia domki na urokliwej planinie) oraz spichlerza. Feeria wprost ekologicznych - jak to woli domaćich produktów: pršut, sery, genialne miody, wina, wszelkiego rodzaju rakije. Sklepiki jeden przy drugim. Nas skusiły miody, a potem poszło. Sprzedawcy nie nachalni. Posiadali krajalnicę i kieliszki. Wszystkiego należało spróbować. Jak zauważyli aprobatę z wielką radością pakowali jako sprzedane. Gest poziomej dłoni: lewo prawo powodował natychmiastową próbę z innym produktem. Słowem wyjechaliśmy obkupieni, ale dobrymi produktami i raczej tanimi. No może z wyjątkiem domaćiego wina, które relatywnie do "sklepowego" było droższe.

Po powrocie ostatnia kąpiel w zatoce, gdyż następnego dnia opuszczamy Muo.


No właśnie wyjeżdżamy, czy nie. Gospodarze, mili ludzie, zaproponowali nam zostanie gratis dłużej przez dzień lub dwa ponieważ nowi goście na nasze miejsce mieli przyjechać właśnie za dwa dni. Było to kuszące ale kolidowało z najbardziej wariackim planem naszej podróży, to jest z wyjazdem nad jezioro Szkoderskie. Kilka lat temu objeżdżaliśmy to jezioro - super widoki. Widząc jeden z nich zapragnęliśmy zjechać nad lustro wody, co uczyniliśmy szaloną drogą. Szaloną nie tylko ze względu na krętość, stromość i wąskość. Prowadziła ona przez dobre 2 kilometry przez chaszcze. Na końcu jej czekała nagroda. Jeden z piękniejszych widoków jakie do tej pory widziałem i jak to bywa w takich miejscach restauracja.

Restauracja była urocza, woda czysta i bardzo ciepła i pomimo tego elementu gastronomicznego cisza, spokój. Można zobaczyć czaple oraz kormorany.
Spędziliśmy tam czas do wieczora. Gdy zostaliśmy tam niemal sami od właściciela restauracji dowiedziałem się, że ma dwa domki drewniane i, że kontakt z nim będzie możliwy przez facebooka.


Myśl o spędzeniu tam nocy zakiełkowała zaraz po zarezerwowaniu apartamentu w Muo. Wobec tego, że nie mam profilu na facebooku poprosiłem syna o znalezienie kontaktu i ewentualną rezerwację. Przeżyłem niemal szok, gdy po niespełna 5 minutach od prośby poinformował mnie, że zarezerwował pobyt w oczekiwanej dacie, że 40 € za dwie noce i, że nie trzeba zaliczki, a ponadto, że nic już nie trzeba więcej ustalać. W takim stanie wyjechaliśmy z domu. No i tu dylemat: pewny wróbel w garści - przedłużenie pobytu w Muo, czy gołąb na dachu - tym bardziej, że komórka syna, operatora facebooka, nie odpowiadała. Postanowiliśmy sprawę przegryźć przy kolacji i to dosłownie, gdyż sąsiad rybak pojawił się z mulami (2 € za kilo) i to doskonale oczyszczonymi. Przepis na ich przygotowanie dostarczył niezawodny internet. Najprostszy przepis: mule po marynarsku. My go zmodyfikowaliśmy dodając ząbek czosnku i nieco więcej białego wina.




Skutek spożywania owoców morza był taki, że rano serdecznie pożegnaliśmy się z gospodarzami i pojechaliśmy - z przeciętną prędkością 40 km/h - nad jezioro Szkoderskie. Po drodze spotkaliśmy chmury ciągnące z nad Albanii, co wskazywało na kolejną tego lata burzę i to nie byle jaką


ale to nie burza była tym, co nas niemile zaskoczyło po przybyciu nad jezioro; na miejscu zastaliśmy ruiny restauracji i ani żywego ducha w promieniu zasięgu naszych oklapniętych płetw.


Tutaj skracając tę rozwlekłą opowieść, wypunktuję jej dalszy przebieg: - przypadkowy przechodzień, telefon do przyjaciela, ten do innego przyjaciela, natychmiastowy przyjazd małżeństwa - właścicieli tego miejsca, informacja o pożarze budynku i przekazaniu jej na facebooka, spóźniony telefon od syna z taką właśnie informacją i propozycja od właścicieli: nie mamy tu właściwie nic (energii, bieżącej wody, ubikacji), ale zachował się drewniany domek i wspaniałe miejsce, a jeść i pić możecie w wiosce położonej 3km wyżej. Bierzecie? Wzięliśmy. Przy czym dotknięci tragedią restauratorzy nie chcieli żadnej zapłaty. Skończyło się na jakiejś symbolicznej kwocie pozwalającej nam wszystkim lepiej się poczuć. I w ten sposób zrealizowałem, może nie do końca uświadamiane, marzenie. Dwie doby w przepięknym i wolnym (niemal) od ludzi miejscu, choć w skautowskich warunkach. Aby nie było tak słodko zaraz po wprowadzeniu się do domku nadciągnęła trzygodzinna burza. Dobrze, że gospodarze z Muo wyekwipowali nas w butelkę przedniej rakiji.



Po burzy feeria dla wszystkich zmysłów - wliczając w to odwiedziny reklamowanej wiejskiej konoby oraz wieczorne pływanie.






Rano przywitał nas piękny dzień

300 m od miejsca naszego pobytu pływała boja oznaczająca granicę z Albanią. Tym samym, aby nie naruszyć granicy państwa i nie narobić sobie kłopotów, postanowiliśmy płynąć wzdłuż zachodniego brzegu jeziora, które ma zresztą bogatą linię brzegową.W planach było odwiedzenie wysp z monasterami: Moračnik, Beška i Starćevo. Na Bešce jest zakon żeński, na pozostałych zakonnicy. Niemal na północnym krańcu jeziora jest intrygująca - ze względu na swą historię - wysepka Grmožur, gdzie za czasów Tito, w dawnej fortecy tureckiej było więzienie polityczne. Przez miejscowych zwane "Alcatraz". Woda w jeziorze Szkoderskim jest bardzo ciepła, czysta i w mojej ocenie zdatna do picia i smaczna. Przynajmniej w miejscu, w którym nocowaliśmy. Na licznych skalnych wysepkach przesiadują różne ptaki, a na większych wyspach kozy. W jaki sposób te rogate i chyba niechętnie pływające zwierzęta znalazły się na wyspach - dowiedzieliśmy się w jednych z klasztorów. Liczne zatoczki, a nawet jedna szeroka plaża z restauracją, zachęcały do postojów i kąpieli. Z tej przyczyny pokonanie około 25 kilometrów do mostu we Vranjini (porcik na północnym zachodzie jeziora) i powrót, zajęło nam prawie cały dzień. Na terenie całego jeziora jest Park Narodowy, ale nie ma z tym związanych dokuczliwych restrykcji, w tym opłat. Tak jest przynajmniej na południu jeziora. Natomiast przy ujściu rzeki Morača sprzedawane są bilety do Parku. Tak samo jest we Vranjini i Virpazar - miasteczkach, gdzie można wsiąść na stateczek wycieczkowy lub wynająć łódź dla kilku osób.







Przez przeważający czas podróży było bezwietrznie dlatego woda była gładka jak lustro i jak lustro odbijała chmury i góry.



Kozie wyspy




Na jeziorze pusto, czasem jedynie mijaliśmy rybaków no i oczywiście Straż Graniczną



Dopływamy do pierwszego z monasterów - na wyspie Moračnik. Na jej południowym cyplu jest cerkiew, klasztor, a w głębi wyspy poletko uprawne i chyba winnica. Z oddali widzielismy zakonnika, który wyraźnie schował się na nasz widok. Nie chcąc być nieproszonymi gośćmi, po krótkim lądowaniu płyniemy dalej. Do zdjęć przedstawiających monastery dołączam te robione dzień później, z drogi położonej wysoko nad brzegiem jeziora.









Na wyspie Beška wyszła nam na spotkanie zakonnica zapraszając do zwiedzenia świątyń - św. Jerzego i Bogurodzicy. Do wyboru w języku angielskim lub serbskim (ale bardzo komunikatywnie) opowiedziała o historii tych świątyń i zakonu, a następnie zaprowadziła nas do klasztornego sklepiku, gdzie wypadało kupić pamiątki. W zamian zostaliśmy poczęstowani świeżym sokiem z granatów i bawolimi pomidorami. Chyba na obiad siostrzyczki miały pomidorową. Bez problemu mogliśmy poruszać się po wyspie - wchodząc, np. na wzgórze, z którego są piękne widoki na jezioro. Żona została oczywiście okutana w chusty natomiast mój skąpy ubiór spotkał się ze zrozumieniem. Poznaliśmy też historię nieszczęsnych - jak sądziliśmy - kóz. Kozy, gdy się zestarzały, zostały wywiezione na wyspy przez ich właścicieli. Siostry twierdziły, że to dobrze dla zwierząt, gdyż miały tam wszystko: pokarm, wodę i bezpieczeństwo - brak drapieżników. W każdym razie na odgłos motoru zwierzęta gromadziły się na brzegu. Wracając do motorynki spotkaliśmy łódź rybacką z grupą rodaków. Okazało się, że naprzeciwko wyspy jest plaża, restauracja i kemping, dokąd można dojechać całkiem dogodną (jak na szkoderskie warunki) drogą z miejscowości Donji Murići. Popłynęliśmy zatem na tę plażę i co nieco skonsumować.














Najstarszy monaster - na wyspie Starćevo- jedynie opłynęliśmy. Trochę nas już te klasztory znużyły.




Później jeszcze trochę przestrzeni





i dopływamy do "Alcatraz"





W oddali widać most pomiędzy Virpazar a Vranjinia

Wioska do której jeździliśmy na zakupy i na posiłki miała dwie godne restauracje, dwa sklepiki, piekarnię i nawet jedno skrzyżowanie. Była metropolią na tym odludziu. Pewne elementy nie pasowały mi do obrazu, co by nie mówić, biednego albańskiego południa Czarnogóry. Spotykani w konobie Albańczycy dość swobodnie rozmawiali po angielsku, niemiecku lub włosku z co rusz wchodzącymi do środka restauracji dobrze ubranymi młodymi ludźmi. Ludzie w garniturach przyjeżdżali dość dobrymi samochodami, a niektóre z aut miały rejestrację z USA. Poza tym nie potrafiliśmy wytłumaczyć dziwnego zachowania ławki na wzgórzu przy naszej spalonej restauracji. Raz stała normalnie, a raz „do góry nogami”. Gdy skojarzyłem to wszystko z faktem, że na początku lat 90 przez j. szkoderskie szła potężna kontrabanda - i nie szło tu o taki drobiazg jak papierosy - to odkryłem, że jesteśmy w wiosce przemytniczej. Na „zadupiu” kilkaset metrów od granicy, gdzie mieszka kilka setek biednych ludzi funkcjonuje fajna knajpa dla młodych i demonstrujących zamożność ludzi. Ludzi na pewno nie stąd, skoro znają obce języki - tutaj raczej mało przydatne. A ławka doskonale widzialna z jeziora pełni funkcje kwiatka na oknie z filmów o Klossie. Żona stwierdziła, iż popadam w paranoję i, jak się okazało, miała rację. Podczas kolacji w konobie jeden z „przemytników” odezwał się do nas w bardzo poprawnej polszczyźnie zagadując o to i owo. Od słowa do słowa wyjaśnił nam, że w najbliższej okolicy mieszka dwa tysiące ludzi (a ja myślałem, że kilkakrotnie mniej) lecz drugie tyle przyjeżdża z emigracji na wakacje. Wszyscy są bardzo rodzinni, więc chcą pokazać rodzinie, że synowi, wnuczkowi powiodło się na Zachodzie. Targają ze sobą zatem samochody nawet przez Atlantyk. Przyjeżdżają z żonami i przyjaciółmi nie znającymi albańskiego stąd rozmowy w obcych językach. A młodzieńcy w garniturach - co rusz zajeżdżający do Konopy? Od dwóch dni w sąsiedniej wsi trwało wesele, a w konobie pracuje najlepszy cukiernik w okolicy (żona poleca gorące ciastka vulkano). Na wesela albańskie przychodzi się z ciastami. Nie potrafił jedynie wyjaśnić kwestii ławeczki, ale po wymownych spojrzeniach żony odpuściłem. Nasz rozmówca mieszka w Nowym Jorku, a polskiego nauczył się podczas wieloletniej pracy z Polakami, z którymi się przyjaźni. Żegnając się ciepło z rozmówcą poprosiłem go o wymówienie po albańsku zwrotu „do widzenia” i tym słowem pożegnaliśmy się ze wszystkimi na sali „przemytnikami”, co sprawiło im dużą radość. Aż do samochodu płynęło za nami albańskie lamtumire.


Czas na powrót do domu, a po drodze Sarajewo. Trasa wzdłuż jeziora, przez stolicę Podgoricę, Nikšič do przejścia granicznego Šćiepan Polje i bośniackiego Hum - jakieś 200 km. W opisywanej metropolii (Ostros) skręciliśmy z głównej drogi ufając zakupionej mapie, która żółtą nitką drogi zapewniała o możliwości w miarę szybkiego przejazdu i powrotu na główną drogę. Po 10 km jazdy z prędkością i w komforcie czołgu z I wojny światowej zawróciliśmy. Obejrzeliśmy za to albańskie wioski położone nad brzegiem jeziora na wprost starożytnych, prawosławnych klasztorów.













Po minięciu jeziora droga łatwa, Podgoricę mija się obwodnicą, a drogę do Nikšiča otacza rolnicza okolica


Później jeszcze dolina rzeki Pivy



oraz droga setki małych tuneli


i dojeżdżamy do przejścia granicznego.


Już przyzwyczajaliśmy się do tego, że na takich przejściach granicznych godzinę trzeba odczekać. Ale na tu problemem był przede wszystkim fatalny stan mostu granicznego i drogi po bośniackiej stronie.



Po kilku kilometrach jazdy droga się ucywilizowała i do Sarajewa przebiegała bez przeszkód nie licząc jazdy na rezerwie paliwa. Na odcinku około 100 km były czynne tylko 3 stacje paliw. Na ostatniej z nich udało mi się zapłacić kartą bo nie miałem marek konwertybilnych. U pompiarza wymieniłem 10 € na lokalną walutę aby mieć na parking. Właśnie parking był podstawowym celem po przyjeździe do Sarajewa. Postanowiliśmy bowiem, że nocujemy w ścisłym centrum, aby zwiedzić jak najwięcej. Zbliżał się już wieczór, więc chodziło o Sarajewo by night oraz do południa dnia następnego. Uznaliśmy, że jak znajdziemy w centrum parking to i niedrogi nocleg też tam się znajdzie