Nie tylko połoniny… Bieszczady 2020, Sanok 2021

Wstyd się przyznać, ale dalej niż do Mucznego nigdy nie dojechaliśmy .

marze_na napisał(a):Wstyd się przyznać, ale dalej niż do Mucznego nigdy nie dojechaliśmy .

Wybierzecie się innym razem

Nawierzchnia staje się fatalna wkrótce po tym, jak droga zagłębia się w las w okolicy Sokolików Górskich. Nasze auto o bardzo niskim podwoziu łatwo nie miało , ale ślamazarnym tempem dotarliśmy do parkingu w Bukowcu.
Postój jest płatny, BdPN na swych parkingach w Bieszczadach Wysokich kasowało w tym roku po 18 zł za dzień (ciut mniej jest przy torfowiskach w Tarnawie Wyżnej i Dźwiniaczu, ale na nie czasu nie mieliśmy).





O dawnej wsi Bukowiec nieco więcej będzie później. Teraz, po nabyciu biletów wstępu do parku, ruszyliśmy na wycieczkę . Na papierowej mapie Compassu ścieżka przyrodnicza „W dolinie Górnego Sanu" oznaczona jest kolorem niebieskim, obecnie jednak znaki są zielone.







Symbolem ścieżki, którą wybraliśmy na spacer, jest bóbr europejski.
Po prawej stronie na potoku Bukowiec, w niewielkiej odległości od drogi, widoczne jest rozlewisko ze śladami bytowania bobrów.

W niewielkiej odległości od parkingu znajduje się rozwidlenie leśnych utwardzonych dróg, gdzie w prawo odchodzi szlak rowerowy. Na tym rozdrożu można zobaczyć podredzewiałą żeliwną kadź do wyrobu potażu, podobną do tej, jaką widzieliśmy w plenerowym muzeum wypału węgla drzewnego. Dawniej ta kadź znajdowała się w miejscu zwanym Potasznia (nad potokiem Halicz, między Bukowcem a Przełęczą Bukowską), gdzie ługowano popiół ze spalania drewna bukowego.



Oman wielki, czy omieg górski ? A może jednak smotrawa okazała??? Ta ostatnia najbardziej mi pasuje (zwłaszcza, że ponoć sadzono ją na bieszczadzkich cmentarzach), ale nie-botanikowi trudno jest o właściwe rozpoznanie…



Na rozdrożu wybraliśmy lewą drogę i ścieżką przyrodniczo-historyczną powędrowaliśmy, lekko pod górę przez las.

Wkrótce za mostkiem (po prawej stronie drogi), pomiędzy dwoma wiekowymi drzewami, widzimy krzyż przydrożny z nieczytelnym napisem.





Droga przekracza niewysoki grzbiecik i niebawem zaczyna łagodnie opadać - początkowo przez las, potem wychodzi na łąki .





Ech…. Cudownie tu byłoby w inną pogodę! Dużo lepszą kiedyś trafił Mikeee, który powędrował dalej niż my, aż do źródła Sanu przy ukraińskiej granicy. My co prawda granicę mieliśmy w pobliżu , bo biegnie ona wzdłuż Sanu meandrującego po lewej stronie trasy, jednak dalekiej trasy nie zamierzaliśmy przebyć . Może jeszcze kiedyś wrócimy i nadrobimy?

Cokół po prawej stronie drogi to pozostałość po krzyżu przydrożnym…





Mokro, ale i tak ładnie! No i ludzie na szlaku nieliczni – pewnie dlatego, że ci z aut na parkingu, dawno już pogalopowali do Sianek i źródeł Sanu.





Nawet kiedy pada, pięknie jest w Bieszczadach !!!

dangol napisał(a):Nawierzchnia staje się fatalna wkrótce po tym, jak droga zagłębia się w las w okolicy Sokolików Górskich. Nasze auto o bardzo niskim podwoziu łatwo nie miało , ale ślamazarnym tempem dotarliśmy do parkingu w Bukowcu.

No ta droga to jest jazda po bandzie. Pamiętam, że dokonałem bohaterskiego wyczynu nadludzkim wysiłkiem wyprzedzając pojazd jadący 10 km na godzinę samemu jadąc dwadzieścia
No i chyba ominęła Cię z racji pogody największa atrakcja. Ogromne tumany kurzu z piaskiem jakie wzbudzały samochody. Jak dojechałem do Bukowca samochód wyglądał jak wyciągnięty z zaspy piaskowej

Też chciałem się wybrać w tym roku do źródeł Sanu. Nawet znalazłem informację o tym nowym szlaku rowerowym i szukałem jakiejś wypożyczalni ale ostatecznie tym razem odpuściłem. Nawierzchnia drogi widzę, że w fatalnym stanie. Był też w planach rodzinny spacer do Dźwiniacza Górnego. Ale ostatecznie tam nie trafiliśmy. Trzeba coś zostawić na kolejne wypady w Bieszczady .

Kiepura napisał(a): No i chyba ominęła Cię z racji pogody największa atrakcja. Ogromne tumany kurzu z piaskiem jakie wzbudzały samochody. Jak dojechałem do Bukowca samochód wyglądał jak wyciągnięty z zaspy piaskowej

Chyba mimo wszystko wolałabym ten kurz, jeśli dzięki temu zamiast mżawki byłoby słońce na trasie .

Dawigs napisał(a): Trzeba coś zostawić na kolejne wypady w Bieszczady .

Też z tego założenia wyszliśmy , może kiedyś "worek" da się spenetrować dokładniej

Droga przekracza dopływające do Sanu potoczki Hradowiec i Handie, na których bobry zbudowały sobie tamy, tworząc urokliwe rozlewiska. Żadnego bobra jednakże nie dostrzegliśmy …

Minęliśmy stojący po prawej stronie drogi (niedaleko od rozlewiska) ciekawy krzyż przydrożny.



Na piaskowcowym cokole z inskrypcjami z 1888 r. , ustawionym na dawnym kamieniu młyńskim, znajduje się żeliwny krzyż. Ufundował go Iwan Bat’ko w podzięce za odpuszczenie grzechów. Do podziękowań dołączył też najprawdopodobniej jego syn Jurko, urodzony zapewne w 1872 r. (taka data widnieje w dolnej części cokołu). Mogiły Bat’ków znajdują się na cmentarzu w Beniowej (tam właśnie zmierzaliśmy).
Krzyż został skradziony na początku lat 90.XX, obecny jest jego repliką ustawioną w 2013 r. przez Stowarzyszenie "Magurycz".







Dalsza droga wije się łagodnie raz w górę, raz w dół. Na łąkach gdzieniegdzie widać obudowane stare studnie, pozostałość po pasterskiej historii wiosek „bieszczadzkiego worka”.

Wkrótce droga przechodzi w trawiastą ścieżkę, co oznacza że do celu naszej wycieczki już blisko . Jeszcze tylko przejście przez potok Syhlowaty...



Spoko, obok jest mostek , nie musieliśmy ściągać buciorów.




Dotarliśmy na łąki tej już nie istniejącej, dawniej sporej wioski Beniowa. Wieś została przedzielona granicą polsko-ukraińską, po polskiej stronie jest całkowicie wyludniona i zniszczona .



Po prawej stronie rośnie duża lipa, licząca około 200 lat. Jej obwód to nieco ponad 4 metry…

Wieś została lokowana na prawie wołoskim około 1537 roku przez Kmitów, w owym czasie był to jeden z najbogatszych polskich rodów. W pierwszej połowie XIX wieku w Beniowej funkcjonowała potasznia oraz huta żelaza, istniały tu młyny wodne oraz tartaki (wodne i parowy), ujęcie wody i szutrownia W roku 1905 przez wieś poprowadzona została linia kolejowa łącząca Użhorod z Samborem.

Od jesieni 1939 roku przez wieś przebiegała granica między Niemcami a ZSRR, wieś była pod okupacją niemiecką. Po wojnie miejscowi Ukraińcy zostali wysiedleni, w czasie wysiedleń spłonęła połowa wsi. Reszta zabudowań wraz z cerkwią została spalona wiosną 1947. W 1951 r. została ustalona granica dzieląca wieś na część polską i ZSRR. Po stronie ukraińskiej znajduje się kilkanaście domów, w których mieszka ok. 60 osób, jest też stacja kolejowa. Po stronie polskiej nie zachowała się żadna zabudowa, a jedynie zniszczony cmentarz grekokatolicki i podmurówka cerkwi . W latach 70.XX próbowano jeszcze na terenie Beniowej prowadzić gospodarkę rolną. W latach 80.XX teren wsi po polskiej stronie został zrekultywowany za pomącą materiałów wybuchowych.

dangol napisał(a):
Droga przekracza dopływające do Sanu potoczki Hradowiec i Handie, na których bobry zbudowały sobie tamy, tworząc urokliwe rozlewiska. Żadnego bobra jednakże nie dostrzegliśmy …

To tak dla uzupełnienia relacji.



pzdr

Tomku, gdzie "upolowałeś" tego bobra?

Oczywiście weszliśmy na teren cerkwiska położonego wśród wiekowych drzew.
Dawniej w tym miejscu stała grekokatolicka cerkiew św. Michała Archanioła. Pierwsza wzmianka o cerkwi w Beniowej pochodzi z 1589 r., kolejną cerkiew zbudowano w 1779 r. Rozebrano ją (zniszczoną w pożarze) po blisko 20 latach od wybudowania nowej świątyni, która powstała w 1909 r. na południe od poprzedniej. Wystawiona została w ukraińskim stylu narodowym, była podobna do istniejącej do dziś cerkwi w Bystrem (zaglądnęliśmy tam tam innego dnia).



Po uszkodzeniach w czasie działań I wojny światowej, cerkiew wyremontowano w 1919 r. Podczas wysiedleń miejscowej ludności w kwietniu 1946 r., wojsko polskie splądrowało świątynię. Wiosną 1947 roku spalono ją wraz z całą zabudową wsi – ocalały tylko reszty podmurówki i ręcznie kute krzyże. Gdy w latach 80.XX teren wsi zrekultywowano za pomocą materiałów wybuchowych, zniszczono południową cześć cmentarza. Ocalała otoczona drzewami jego północna część oraz pozostałości podmurówki cerkwi.





Ciekawostką jest kamień w kształcie łodzi z wykutym rysunkiem ryby, będący prawdopodobnie podstawą dawnej chrzcielnicy. Kamień ten znaleziono w 1990 r. podczas remontu cmentarza prowadzonego przez Stanisława Krycińskiego z grupą „Nadsanie” . Kamień nie znajdował się na cerkwisku, lecz na łące około 50 m od miejsca po cerkwi. Pochodzi prawdopodobnie z poprzedniej świątyni, z drugiej połowy XIX wieku, nie był bowiem znany przedwojennym mieszkańcom Beniowej.



W 2012 r. remontu cennego znaleziska dokonało Stowarzyszenie Magurycz (ma ono siedzibę w Nowicy w Beskidzi Niskim - Nowicę odwiedziłam w latach 80.XX wraz z przyjaciółmi, z którymi do dziś kilka razy do roku wybieramy się na wspólne wędrówki) .
Fotki z prac remostowych można zobaczyć TU.



Zachowały się dwa kute krzyże, które kiedyś zdobiły zwieńczenie cerkwi z 1909 r.



Krzyż ze zwieńczenia poprzedniej cerkwi z 1779 r.



I jeszcze taki, też ze starszej cerkwi…