Za miedzą: Horní Albeřice

Czeski Raj – maj 2016

Miała być Malta… Tak sobie wymyśliłyśmy jeszcze jesienią, planowałyśmy właśnie tam spędzić tegoroczny babski weekend BożoCielny. Wielce ucieszyła mnie więc relacja Michała, bo po takiej lekturze już nie musiałabym szperać w internetowej przepaści, aby króciutki wypad zaplanować. Przed Bożym Narodzeniem nie było jeszcze wiadomo, czy biletów na lot ma być trzy, czy jednak więcej? No a już na początku roku ceny zaczęły rosnąć, na dodatek w tempie dla nas nieakceptowanym. Być może warto byłoby poczekać na korzystne ceny lastminutowe, a potem na ostatni moment znaleźć jakieś spanko przez booking (na Krecie sprawdziło nam się to idealnie, na miejscu trzykrotnie zmienialiśmy lokum właśnie w ten sposób)… Nie chciałyśmy jednak ryzykować (chyba się starzejemy) i w kwietniu definitywnie Maltę sobie odpuściłyśmy. Może kiedyś innym razem…
Teraz będziemy w Raju i też będzie fajnie .

I tak oto już w środę znalazłyśmy się w Raju Czeskim Raju. Tyle, że w innych miejscach (za wyjątkiem krótkiego wypadu do Turnova) niż cztery lata temu.

Pierwszy krótki przystanek wypadł nam w miasteczku Železný Brod. Na dodatek zupełnie bez planu, bo akurat tam poczułyśmy potrzebę napicia się kawki . W rezultacie jej nie było wcale („Kavárna na Rynku” nie zachęciła nas do wejścia, Hospůdka „U Kášťáků“ również, innych lokali nie chciało nam się szukać), a spacerek po miasteczku raczej symboliczny, kompletnie bez wiedzy, co tam zobaczyć warto… Teraz wiem ciut więcej , ale i tak nie jestem pewna, czy przeznaczyłybyśmy więcej czasu na przechadzkę. Być może tak, gdyby aura była mniej korzystna do podziwiania natury, niż zabytkowej architektury… Zrębowych starych domów przecież sporo w tych okolicach, podziwiałyśmy je już wielokrotnie, niekoniecznie musimy uzupełniać doznania wzrokowe o zabytki części Żeleznego Brodu zwanej Trávníky, położonej w pobliżu Małym Rynku.

Malé náměstí to idealne miejsce, żeby rozpocząć spacerek po Żeleznym Brodzie, jeśli ktoś się na to zdecyduje . My wybrałyśmy znajdujący się tam parking zupełnie nieświadomie, gdyż obok biegła droga dojazdowa do pierwszego celu naszego BożoCielnego zwiedzania...



Dla tych, którzy na Trávníky się wybiorą, pomocną może być ścieżka edukacyjna wiodąca wśród zabytkowych domów starej części miasteczka. Przy najciekawszych obiektach znajdują się tablice informacyjne. My obejrzałyśmy jedynie (na dodatek tylko z zewnątrz, bo wszystko było zavřeno ) kościół oraz stojącą obok drewnianą dzwonnicę – obie budowle znajdują się tuż ponad „naszym” parkingiem.



Kościół św. Jakuba Większego (sv. Jakuba Většího) stoi na skraju dzielnicy Trávníky. Jest to budowla późnobarokowa z lat 1761-62, ufundowana przez ówczesnego właściciela tych okolic Karola Józefa Desfours (Żelezny Brod należał do rodu Desfous od roku 1628 do 1848). Świątynia powstała w miejscu, gdzie dawniej stał kościół drewniany, wzmiankowany już z XIV wieku, później kilkukrotnie przebudowany. Z Małego Rynku do kościoła wiodą kamienne schody (przebudowane 1940r.), wzdłuż których postawiono późnobarokowe piaskowcowe posągi z 2 poł. XVIII w. przedstawiające św. Annę i NMP Karlovską.









Drzwi były zamknięte, więc wnętrza nie obejrzałyśmy…

Zrębowa dzwonnica została zbudowana 1761-1762, wiszący tam dzwon ( jeden z trzech) to replika dzwonu św. Jakub pochodzącego z 1497 r.
Dzwonnicę trzeba było odbudować, bo w 2007 r. uszkodził ją pożar… Pozostałości oryginału wspomnianego dzwonu, po pożarze umieszczono w muzeum. Przed pożarem na dzwonnicy był jeszcze jeden dzwon ( z 1513 r.), ale ogień zniszczył go kompletnie. Dzwonnica nie jest udostępniona do zwiedzania.



Za kościołem niedaleko zakrystii znajduje się piaskowcowy krzyż pokutny - przeczytałam o tym dopiero po powrocie, na miejscu jakoś nie rzucił mi się w oczy.

W Czeskim Raju byliśmy na początku maju i bardzo nam się podobało. Czekam na Twoje spojrzenie.
Pozdrawiam,
Tomek

TJL napisał(a):W Czeskim Raju byliśmy na początku maju i bardzo nam się podobało.

A gdzie relacja

Odwiedziliście różne części Czeskiego Raju, czy tylko jakieś wybrane fragmenty?

Relacji nie będzie..chyba, że poczekam z jej pisaniem do emerytury
Byliśmy 3 dni - w skrócie Jićin, Sobotka, Mala Skala, Prachovske Skaly i Hrad Kost.
Moim zdaniem 3 dni (niecałe) to zdecydowanie za mało na tak bogaty w miejsca historyczne i piękne okoliczności przyrody rejon.
Tomek

Nawet dwukrotnie po trzy dni to za krótko…
Z wymienionych przez Ciebie miejsc, u nas za pierwszym razem był Kost, Sobotka i Jičin. Malá Skála i Maloskalsko – tym razem . Trochę jeszcze zostało… Jeśli utrzymamy częstotliwość wizyt w Czeskim Raju, to kolejna powinna być za cztery lata.
Skoro (przed emeryturą) nie ma szans na Twoją relację, to może przy okazji mojej wtrącisz coś od siebie z Małej Skały?

Widok spod kościoła na Mały Rynek:



Zrębowy dom przy którym stoi czerwone autko to Jechovsko. Został zbudowany w 1799 r., w jego lewej części mieścił się sklep, a w prawej mieszkał nauczyciel-kronikarz Franciszek Wacław Jech (od jego nazwiska wzięło się „Jechovsko”).



Fontanna na Małym Rynku (jedna z trzech w miasteczku) powstała w 1828 r., na kamiennej kolumience wyryty jest herb Żeleznego brodu.



Za fontanną widać dom z hospudką „U Kášťáků“ , która jakoś nie przypadła nam do gustu.



W Železném Brodě są dwa rynki – wspomniane już Malé náměstí oraz Velké náměstí , obecnie noszące nazwę náměstí 3. Května ( czyli 3-go Maja ). Właśnie na Dużym Rynku znajduje się ratusz – neorenesansowa budowla z 1890 r., do której w 1909 r. dobudowano secesyjne skrzydło. W latach 2007-2009 ratusz przeszedł remont kapitalny.



Naprzeciwko ratusza znajduje się fontanna z figurą maryjną (Panny Marie Immaculáty).



Uwagę zwraca zrębowy budynek Klemencovsko (zbudowany w 1792 r.) , którego fasada w 1936 r. została wkomponowana w budynek neoklasycystycznej miejskiej kasy oszczędnościowej. Obecnie miesci się tu Muzeum Miejskie (nie weszłyśmy).



Zaglądnęłyśmy za to do sklepiku z wyrobami szklarskimi przy Muzeum i Galerii Detesk. Wypatrzyłyśmy sobie tutaj jakieś drobiazgi, ale że wykonane są z bardzo delikatnego szkła, ich zakupu dokonałyśmy już w drodze powrotnej, po upewnieniu się że sklep będzie czynny także w niedzielę.

Zainteresowanych zapoznaniem się z Żeleznym Brodem w szerszym zakresie, niż my uczyniłyśmy, zachęcam do zaglądnięcia na przykład [ur=http://www.zeleznybrod.cz/cz/turista/pamatky-zajimavosti/] TUTAJ [/url] albo TUTAJ.

Na „rozgrzewkę” postanowiłyśmy wybrać się …. w miejsce zimniejsze od powietrza , czyli do jaskini. Jedynymi udostępnionymi do zwiedzania jaskiniami w północnych Czechach są Bozkovské dolomitové jeskyně położone około 10 km od Żeleznego Brodu, tuż koło miejscowości Bozkov.

Podjechanie autem do samej jaskini nie jest możliwe (asfalt jest, ale zakaz wjazdu również), ale od dużego parkingu na obrzeżach Bozkova daleko nie jest. Opłata za postój osobowego samochodu wynosi 50 koron, niezależnie od ilości godzin. Jak ktoś bardzo chce zaoszczędzić na parkingu, a ma wielką ochotę na obiadek czy piwko przed zwiedzaniem jaskini, to może połączyć postój z konsumpcją w miejscowej restauracji. Do jaskini będzie troszkę dalej niż zz parkingu, ale bez przesady

My poszłyśmy z parkingu, ale to był błąd, gdyż kawka w parkingowym občerstvení była paskudna, lepiej było zacząć od restauracji… Mądry Polak po szkodzie, no cóż.

Od parkingu do wejścia do jaskini wiedzie w dół (miejscami stromo) wąska asfaltowa dróżka (niebieski szlak, ok. 0,5 km). Momentami, gdy trafi się na idącą do/z autokarową wycieczkę, może być na niej gęsto. My idąc w dół miałyśmy luzik (wycieczka akurat dochodziła na parking, gdy my stamtąd wyruszałyśmy), w drodze powrotnej wyprzedziła nas spora grupa naszej rodzimej młodzieży (nie ma to jak młodość, pod górkę bez zadyszki).

Pawilon wejściowy …



Miałyśmy farta, gdyż nie musiałyśmy czekać na wejście, po nabyciu bilecików (wstęp po 100 koron, za robienie fotek opłata 40 koron) po 5 minutach mogłyśmy rozpocząć zwiedzanie . Na dodatek nie w jakiejś strasznie licznej grupie, było nas w sumie może z 12 osób. W związku z tym, że większość była niemieckojęzyczna, nam dano sprzęciki do odsłuchiwania po polsku. W sumie do może i dobrze, gdyż gdyby przewodniczka mówiła po czesku, na pewno zrozumiałybyśmy mniej…

Jaskinia została odkryta 1947 roku przez robotników wydobywających dolomit w małym kamieniołomie - na trasie przewodnik pokazuje miejsce pierwszego wejścia do podziemnych czeluści, najpierw odkryto tzw. Stare Jaskinie (zwane też Bludiště) bez form naciekowych, dopiero w 1957 odnaleziono wejście do Jeskyně Překvapení (Jaskinia Nespodzianki), gdzie natknięto się na stalaktyty. W 1958 r. odkryto kolejną część systemu , tzw. Nowe Jaskinie, gdzie znajduje się największe w Czechach podziemnie jezioro . Po połączeniu systemu Starych i Nowych Jaskiń sztucznym tunelem (ok. 50 m długości), w 1968 r. jaskinie zostały udostępnione do zwiedzania.

Do tej pory odkryto około 1070 m korytarzy jaskiniowych, większa część jaskini jest zatopiona, więc z oczywistych względów niedostępna. Trasa dla turystów ma długość 400 m (w tym 50 m sztuczny tunel), temperatura w podziemnych korytarzach to ok. 7 - 9 stopni C. Zwiedzanie trwa około 40 – 50 minut. Bozkowskie jaskinie położone są niezbyt głęboko pod powierzchnią ziemi, w związku z tym mało tam chodzenia po schodkach (ale i tak ze 300 chyba się znajdzie), na całej trasie pokonuje się w sumie jakieś 40 m różnicy poziomów. Wejścia grup są co 20 minut, w związku z tym na trasie mija się raz grupę już wychodzącą, a potem rozpoczynającą trasę

Tę jaskinię też chciałem odwiedzić, ale czasu oczywiście było za mało na tak liczne atrakcje okolicy.
Mala Skala i okolice bardzo nam się spodobały. Nawet myślę, że warto kiedyś spędzić tam tydzień letnich wakacji.
Skorzystaliśmy z małego spływu rzeką Jizera łodzią kanu z miejscowej wypożyczalni - 2 maja jeszcze przed sezonem (wyprosiłem pracownika pożyczenie łodzi na 2 godziny). Jak będziesz pokazywać Mala Skala może coś dodam od siebie.
Pozdrawiam,
Tomek

TJL napisał(a): Jak będziesz pokazywać Mala Skala może coś dodam od siebie.

Nie MOŻE , tylko NA PEWNO!
Zwłaszcza, że my nie płynęłyśmy Izerą, chociaż sezon na rzecze rozpoczął się na dobre. W weekend Izera zaroiła się od pływadeł wszelakich, a na campingu był tłok, jak w środku lata

Zwiedzanie zaczynamy od systemu Nowych Jaskiń (Nová jeskyně). Kilka metrów za wejściem do podziemi jest Kaplica (Kaple) odkryta jako oddzielna część systemu jaskiniowego, połączona z kolejną grotą sztucznie przebitym chodniczkiem. Przewodnicy pokazują tu Skamieniałego Orła ( Zkamenělý orel).
Następna jest Jaskinia Północna (Půlnoční jeskyně) - w 1958 r. odkryto ją wejściem od północy.
Jaskinia Za Progiem (Jeskyně za prahem) - jest tuż pod powierzchnią ziemi (w niektórych miejscach tylko 3 m), szaty naciekowej tu nie ma, została zapewne zniszczona przez odpadające skalne bloki. Po chwili jest Skrzyżowanie (Křižovatka) - miejsce, przez które będziemy przechodzić kilka razy podczas jaskiniowych „kółeczek”…
Jesteśmy wciąż w systemie Nowych Jaskiń. Przez Souběžné chodby (Równoległy Chodnik ; ludzie z wyobraźnią zobaczą w tym korytarzu Rumcajsovo lože ) i Pirátské chodby ( Piracki Chodnik ; tu ponoć można się dopatrzeć odwróconego pirackiego statku) przechodzimy do Piekła (Peklo) położonego 22 m pod ziemią.
Za Piekłem znajdują się dwa małe Łabędzie Stawy (Labutí jezírka) oraz Vánoční jeskyně (Grota Bożonarodzeniowa) z szopką (Betlem). Kiedyś trasa wiodła tamtędy, znajdował się tam ówczesny symbol Bozkovských dolomitových jeskyní, czyli Bozkovská Venuše. Niestety, turyści często odłamywali sobie „na pamiątkę” po kawałku smukłych nóżek Wenus, a potem … zniknęła cała reszta bogini. Ponoć obecnie w tym miejscu jest kopia z tworzyw sztucznych . W sąsiedztwie Jaskini Bożonarodzeniowej znajduje się Jaskinia Noworoczna (Novoroční jeskyně) – również nieudostępniona dla turystów.
Błotnistym Chodnikiem (Blátivá chodba ; tu znajduje się skalna wnęka zwana Piecem Chlebowym) przechodzimy do Jaskini Zbójców (Loupežnická jeskyně), gdzie wreszcie możemy się nacieszyć widokiem stalaktytów i stalagmitów.

dangol napisał(a):Na „rozgrzewkę” postanowiłyśmy wybrać się …. w miejsce zimniejsze od powietrza , czyli do jaskini. Jedynymi udostępnionymi do zwiedzania jaskiniami w północnych Czechach są Bozkovské dolomitové jeskyně położone około 10 km od Żeleznego Brodu, tuż koło miejscowości Bozkov.

Nie wiedziałem, że takie podziemne miasta są tak blisko...a ja do Turcji jechałem...

Pzdr

No i dobrze Jacku, że pojechałeś, bo tam gdzie blisko, łatwiej się wybrać kiedykolwiek. Ja natomiast w Turcji zapewne nigdy już nie będę...

Ponownie dochodzimy do skrzyżowania, skąd sztucznie przekopanym 50-metrowej długości tunelem (Spojovací tunel ) przedostajemy się do systemu Starych Jaskiń (Staré jeskyně). Po prawej stronie jest nisza prowadząca do nieudostępnionej do zwiedzania Wietrznej jaskini (Větrná jeskyně), po lewej natomiast można zobaczyć drabinkę wiodącą od pierwotnego otworu wejściowego odkrytego w dawnym kamieniołomie.

Następnie przewodnicy pokazują Hełm Pruski (Prušácká přilba ), ale my mamy zupełnie inne skojarzenie . Obok cycka leży oderwana od stropu „zasłonka”, obecnie już przyrośnięta do nowej lokalizacji.





W centralnej części Starych Jaskiń, na skraju Bludiště, mamy Jaskinię Niespodzianki (Jeskyně Překvapení).
Po chwili w niej jesteśmy. Znajduje się tu stalagmit, który znacznie odchylił się od pionu, a kapiąca z góry woda utworzyła tuż przy nim kolejny, już prosty naciek, całość troszkę przypomina dwa palce ręki.







Inne formy naciekowe też tu są. Przewodnicy zwracają uwagę na Białą Myszkę ( Bílá myška) na stropie przy wejściu do Jaskini Niespodzianki ( fotka wyszła mi niestety zupełnie nieostra ).

dangol napisał(a):Jaskinia Niespodzianki

niektóre formacje w Jaskini Niespodzianki mogą powodować podniecenie - głównie u kobiet...

Mikeee napisał(a):

dangol napisał(a):Jaskinia Niespodzianki

niektóre formacje w Jaskini Niespodzianki mogą powodować podniecenie - głównie u kobiet...

Albo strach bo jak szare myszki wyglądają.