Nie tylko połoniny… Bieszczady 2020, Sanok 2021

Jeszcze tylko pamiątkowe fotki i pora na pożegnanie Łemków…









Stacje drogi krzyżowej to współczesne (2003 r.) dzieło rzeźbiarza z Jasienicy Rosielnej. Obok nich poszliśmy w kierunku sektora dworskiego.



Minęliśmy kapliczkę św. Mikołaja pochodzącą z Krempnej ( powiat jasielski, k. XIX)…

Po chwili byliśmy przy dworze ze Święcan (pow. jasielski, 1861), największym obiekcie skansenu. Przenoszenie i rekonstrukcja obiektu trwały aż 8 lat, turyści mogą go zwiedzać od 2013 r.

Obiekt jest zbudowany na planie prostokąta, z drewna jodłowego i cegły, o konstrukcji zrębowej na kamiennej podmurówce. Jest to budynek parterowy szalowany, nakryty gontowym dachem.





Wejście główne mieści się w ganku podcieniowym, pomiędzy dwoma bocznymi pomieszczeniami.



Z ganku wchodzi się również do dworskiej kaplicy.

Do 1927 r. dwór należał do do rodziny Olszewskich. Na niemalże 400 m2 powierzchni znajduje się 11 pomieszczeń w układzie amfiladowym ( pokój stołowy, pokój dziecinny, sypialnia, salon, gabinet, kancelaria, kaplica, kredens, kuchnia z sienią gospodarczą , sień główna). Nie zachowały żadne sprzęty z tego dworu ani archiwalne źródła dotyczące jego wyposażenia. Po przeniesieniu do skansenu, dwór wyposażono od podstaw z wykorzystaniem sprzętów z innych podsanockich dworów.

Po wejściu do głównej sieni, możemy zaglądnąć do dworskich pomieszczeń.

Kancelaria …



Gabinet pana domu…



Kuchnia…

Pokój dla dzieci…







Sypialnia…

Pokój stołowy…







Salon…

Przeszłyśmy jeszcze na ganek od strony ogrodu…

















Jeszcze tylko widok w stronę spichlerza dworskiego z Ropczyc (pow. ropczysko-sędziszowski) z ok. 1880 r. …



… i ruszamy do Dolinian i Podgórzan.

Kapliczka z Lisznej (1867 r.)...



Krajobraz jest teza zupełnie inny od tego, jaki już zobaczyliśmy w skansenie…



W dawnej karczmie zajezdnej z Rogów (pow. krośnieński) można zobaczyć wystawę wozów i bryczek, jest też karawan. Zajazd zbudowano w 1 poł. XX wieku, wzdłuż całego budynku obszerna biegnie sień, w której na noc zamykano wozy towarowe i podróżne. Obok wozów znajdowały się stanowiska dla koni. W części frontowej znajdowała się izba szynkowa z alkierzem, oddzielone korytarzem od części mieszkalnej budynku.











Pobliskie zabudowania (remiza i kuźnia) pokażę w dalszej części relacji, gdy wrócimy tu po rozstaniu się z przewodnikiem. A póki co, idziemy dalej przez sektor Dolinian.

Zagroda z Tyrawy Solnej (pow. sanocki, ok. 1910)



Zagroda z Nadolan (pow. sanocki, 1866 r. )





Zagroda z Posady Olchowskiej (pow. sanocki, ok. 1880 r. ) z charakterystycznym dla okolic Sanoka podcieniem wnękowym w środkowej partii



Studnia z Lisznej (pow. sanocki, pocz. XX w.) i brogi z Kuźminy ( pocz. XX w.), w tle chałupa z Glinnego (pow. leski, ok. 1925 r.)

Chałupa z Dąbrówki Ruskiej (ob. dzielnica Sanoka) została zbudowana w 1681 r. (taka data została wyryta na jej tragarzu), jest to więc najstarszy obiekt w skansenie, jeden z pierwszych, jakie tu przeniesiono (już w 1961 r.).



Przewodnik umożliwił nam wejście do wnętrza











Przy chałupie postawiona jest studnia z żurawiem pochodząca zRoztoki (pow. przemyski, pocz. XX w.)



Sektor Dolinian opuszczamy (tymczasowo ) obok kapliczki domkowej z (pow. leski, 1924 r.)

Przenosimy się do Podgórzan…

Wiatrak z Domaradza (1926 r.)



Chałupa z Węglówki (1892 r. )



Kapliczka św. Jana Nepomucena z Nowej Wsi Czudeckiej (pow. strzyżowski, 2 poł. XIX )





Pasieka (k. XIX – poł. XX)

Szkoła z Wydrnej (pow. brzozowski, ok. 1880) z izbą lekcyjną z wyposażeniem z pocz. XX w. i mieszkaniem dla nauczyciela

Zagroda wielobudynkowa: chałupa z Bliznego (pow. brzozowski, ok. 1890 r.), stodoła z Raczkowej (pow. sanocki, poł. XIX w.), chlewik ze Srogowa Dolnego (pow. sanocki, pocz. XX w.), studnia kamienno-zrębowa z kołowrotem.







Zagroda jednobudynkowa z Lutczy (pow. strzyżowski, ok. 1880)



Zagroda jednobudynkowa z Równego (pow. krośnieński, 1824)



Murowana kapliczka z Jabłonki (pow. brzozowski, 1890)



Chałupa z Niebocka (pow. brzozowski, 1892 r. )



Dotarliśmy w pobliże Rynku Galicyjskiego – tu pożegnałyśmy przewodnika i dodatkowych uczestników zwiedzania.

Przed kolejną, indywidualną turą spaceru po skansenie, postanowiłyśmy nieco się wzmocnić. Najpierw jednakże zaglądnęłyśmy do piekarni (budynek z Leska z k. XIX w.), do której zwabiły nas zapachy (fotek z wnętrza nie mam). Chlebek na kolejne śniadanie był przepyszny!



Na szczęście, bilet jest ważny przez cały dzień, więc można ze skansenu wychodzić i wchodzić wielokrotnie . Nam wystarczyło tylko jedno dodatkowe wejście po wyjściu spędzonym w gospodzie „Pod Białą Górą” . Mieści się ona w drewnianym spichlerzu plebańskim z Przeczycy (pow. dębicki, 1732 r. ) postawionym w sąsiedztwie wejścia do MBL.





Wewnątrz jest ciemna izba z drewnianymi ławami, pogoda jednakże sprzyjała zasiadaniu na zewnątrz. Zamówiłyśmy do podziału kilka różnych dań (kwaśnica, racuchy drożdżowe z jabłkami, hreczanyki z sosem pieczarkowym, pierogi razowe z bobem, pierogi kresowe z kaszą gryczaną i białym serem, cudaki bieszczadzkie).

Dla mnie ciekawostką kulinarną były właśnie cudaki cudaki czyli placki z kiszoną kapustą. Jesienią odkryliśmy fuczki – czyli placki z kapustą w cieście naleśnikowym, w cudakach natomiast kapusta była dodana do ciasta podobnego jak na placki ziemniaczane, tu podawano je z sosem czosnkowym. Dwa dni później w menu innej karczmy podobne danie występowało pd nazwą łężnie bieszczadzkie. Ponieważ rocznie przejadamy we dwoje 20 kg własnoręcznie ukiszonej kapuchy, będę miała dodatkową opcję na jej spożycie .

Jedzonko zapiłyśmy Konopielką warzoną w Wojkówce.



No a potem wróciłyśmy na teren skansenu.

U Podgórzan trzeba było uzupełnić zwiedzanie o kościół i zagrodę plebańską – można je zobaczyć bez przewodnika.
W składzie zagrody znajdują się: rzymskokatolicka plebania z Ropy (pow. gorlicki, ok. 1865 r. ) , spichlerz z Grabownicy Starzeńskiej (pow. brzozowski, 1627 r. ), stajnia z Libuszy (pow. gorlicki, k. XIX w. ), stodoła plebańska z Nozdrzca (pow. brzozowski, 1855 r. ) oraz studnia z Woli Krzywieckiej (pow. przemyski, 2 poł. XIX w.)







Plebania składa się z 5 pomieszczeń mieszkalnych, komory, sieni i korytarza. Wcześniej znajdował się tu jeszcze (obok saloniku) pozbawiony okien alkierzyk, zlikwidowany przez użytkowników przez wycięcie ściany działowej. Wewnątrz można zobaczyć wyposażenie głównie z początku XX w.

Kościół rzymskokatolicki św. Mikołaja - świątynia z Bączala Dolnego (pow. jasielski ) - został wybudowany najpóźniej w 1667 roku, z fundacji ówczesnego właściciela ziem klucza bączalskiego – Jana Łętowskiego. Kościół zbudowano prawdopodobnie na miejscu dawniejszego gotyckiego. Przebudowany w XIX w., m.in. w 1848 r. dobudowano murowaną kaplicę o powierzchni 30m2 i rozebrano soboty. W latach 1974-75 kościół przeniesiono do skansenu, montaż ukończono w 1983 r. rekonstruując wygląd świątyni z XVIII w. (odtworzono soboty, odsłonięto ślady starej polichromii, w nawie położono bruk kamienny). Obiekt otoczony jest kamiennym murkiem z dwiema bramami wejściowymi ( główna – po stronie zachodniej , boczna - po stronie północno-wschodniej). Kościół zbudowano z bali jodłowych w stylu późnogotyckim. Jest to budowla trójdzielna o konstrukcji zrębowej, z wieżą konstrukcji słupowo-ramowej. Dachy i ściany są pobite gontem.