Zanim zdziadziejemy: Rumunia 2011

[dangol]

Jedyną wioską, którą troszkę przemierzymy na piechotę, będzie Ieud położona przy drodze DJ 186C nad potokiem Ieudişor, dopływem Izy.
Pierwsze wzmianki o Ieud pochodzą z 1364 roku i dotyczą zachowanej do dziś drewnianej cerkiewki, najstarszej tego typu budowli w regionie.





Zwiedzanie będzie niestety w bardzo ograniczonym zakresie (wiejską drewnianą zabudowę zobaczymy głównie przez okna samochodu ), chociaż ten urokliwy żywy skansen zasługuje na lepsze poznanie.





Na początek zatrzymujemy się przy okazałej grekokatolikiej cerkwi din Vale ("w dolinie"), położonej przy głównej drodze w południowej części wioski.



Cerkiew otacza stary cmentarz...



Wchodzimy przez bramkę w ogrodzeniu, za którą po prawej stoi kryta gontem kapliczka - nagrobek rodziny Biltiu Dancus, wykonany przez jednego z przedstawicieli tego rodu.

[dangol]

Cerkiew din Vale (zwana również din Şes) jest poświęcona Narodzeniu Matki Bożej (Naşterea Maicii Domnului) albo wg niektórych źródeł... Zaśnięciu Matki Bożej (Adormirea Maicii Domnului).
Ta "drewaniana katedra", jedna z największych drewnianych światyń Maramureszu, została zbudowana w latach 1699 - 1718.

Fotka Z.:





Fotka Z.:



Fotka Z.:

Fotka Z.:



Cerkiew jest niestety zamknięta , chodzimy więc chwilkę tylko po cmentarzu...

[dangol]

Wkrótce wracamy w kierunku rozdroża, gdzie skręcimy w lewo...







Murowana prawosławna świątynia (tzw. Nowa Cerkiew, zbudowana 1974-1978 w 600 rocznicę założenia wioski) w pobliżu owego skrętu:



Tuż za skrętem:



Przejeżdżamy przez mostek na drugi brzeg rzeczki i tam parkujemy samochody. Do kolejnej zabytkowej cerkiewki idziemy na piechotę (ale króciutko ), mijając urokliwą drewnianą zabudowę Ieud.



Cmentarna kaplica grekokatolicka stojąca naprzeciwko drewnianej cerkwi prawosławnej:

[Franz]

Ładne warkocze.

Pozdrawiam,
Wojtek

[dangol]

Na teren otaczający zabytkową cerkiew wchodzimy przez drwanianą bramkę w płocie, w który wbudowano stacje drogi krzyżowej.



Według legendy, przed wiekami stał w tym miejscu monastyr...
Udokumentowana historia cerkwi din Deal ("na wzgórzu") sięga roku 1365, chociaż obecny wygląd pochodzi z odbudowy (po spaleniu świątyni przez Turków) w latach 20-tych XVII wieku.

Fotka Z.:







Fotka Z.:



Na poddaszu cerkwi odnaleziono najstarszą zachowaną księgę w języku rumuńskim "Codicele la Ieud " - katechizm plus zbiór lokalnych zasad kościelnych. Napisany cyrylicą manuskrypt powstał w latach 1391-1392. Były tam również nieco młodsze książki, m.in. wydrukowana w Braszowie w 1554 r. oraz kilka pozycji z I poł. XVIII w.

[dangol]

Czeka nas miła niespodzianka - możemy oglądnąć wnętrze cerkwi Naşterea Maicii Domnului (Narodzenia Matki Bożej).





Malowidła powstały w 1782 roku (prawdopodobnie podczas remontu świątyni), zostały wykonane na kawałkach tkaniny, a przyklejone do drewnianych ścian.

Fotka z netu:

Twórcą malunków był Alexandru Ponehalschi, słynny w Maramureszu malarz ikon, który ozdobił swymi malowidłami niejedną drewnianą cerkiew (m.in. w Călineşti, Sârbi , Budeşti, Berbeşti czy Deseşti).
W XVIII-wiecznym ikonostasie kilka ikon pochodzi z XVI i XVII w.

Zdjęć co prawda robić nie można ...

Fotka Z.:







5





Jesteśmy ostatnimi, którym dziś udało się zobaczyć cerkiew od środka. Gdy tylko opuszczamy wnętrze pachnące drewnem przesiąkniętym aromatem kadzidła, gościu pilnujący świątyni natychmiast ją zamyka... Mieliśmy farta

[dangol]

A teraz kilka zdjęć z przycerkiewnego cmentarza (kur tam tym razem nie było ).















Wychodzimy...





Fotka Z.:

W Ieud w ostatnim czasie zbudowano kilka (ponoć trzy) nowych drewnianych świątyń w tradycyjnym stylu, m.in. znajdującą się nieco poza wioską cerkiew Sf. Trei Ierarhi w monastyrze Ieud, ładnie pokazanym przez Małgosię i Pawła. Skoro jednak nie mamy czasu na zobaczenie pożądanej przeze mnie ilości wiekowych obiektów, to tym bardziej nie będziemy odnajdywać tych świeżych...
Nie będziemy również szukać drogi do położonego ponad wioską cmentarza żydowskiego, chociaż ten zobaczyłabym chętnie, bo macewy z widokiem na Maramuresz to byłoby coś niezwykłego

[kulka53]

w ostatnim czasie zbudowano kilka (ponoć trzy) nowych drewnianych świątyń w tradycyjnym stylu

Widocznie Ieud postawiło nie na wysokość a na ilość

Myśmy bezzdjęciowo zaglądnęli do dolnej świątyni, górna była całkiem niedostępna. Wnętrze jak widzę bardzo ładne. Nam za atrakcję musiał wystarczyć przechadzający się pomiędzy nagrobkami drób

Żeby do tej nowej dojechać, trzeba było pokonać straszne kocie łby z powodu jak myślę doprowadzania wody do tej części wsi. Może po roku stan tej dróżki byłby lepszy. No ale też wiem że nie przepadasz za szutrami . Ja dojazd do Stiol oceniam jako przeciętnie trudny z tych skodowych "offroadów" jakie do tej pory odbyliśmy.

Sporo zdjęć które pokazałaś było z tego samego pagórka na którym spędziliśmy wieczór po zdobyciu Gargalau... było miło

Pozdrawiam

[dangol]

Myśmy bezzdjęciowo zaglądnęli do dolnej świątyni, górna była całkiem niedostępna.
(...) Nam za atrakcję musiał wystarczyć przechadzający się pomiędzy nagrobkami drób

Wszystko dokładnie odwrotnie niż u nas, więc się wzajemnie pouzupełnialiśmy w zwiedzaniu Ieud.

[dangol]

Jedyne miejsce, które jeszcze sobie w Ieud oglądniemy , to małe muzeum etnograficzne w tradycyjnej maramureskiej drewnianej zagrodzie otoczonej drewnianym plecionym płotkiem, tuż w pobliżu miejsca, w jakim zostawiliśmy auta.

Fotka Z.:

Muzeum jest prywatną inicjatywą rodziny Pleş. Wstęp co łaska, my zostawiliśmy za naszą grupkę około 15 lei.



Jedna z pań Pleş robi nam małą prezentację powstawania ekologicznych materiałów (wykonaną z nich odzież można sobie tutaj kupić na pamiątkę) oraz tkania dywaników.
Zapoznajemy się z całym "cyklem produkcyjnym" - od zbierania konopii i lnu, przez ich suszenie, łamanie, młócenie, czesanie, przędzenie, zwinanie nitek i tkanie...



Fotka Z.:





Co prawda pokazowi towarzyszy komentarz jedynie po rumuńsku, ale prezenterka jest bardzo sugestywna , więc jesteśmy usatysfakcjonowani .

Fotka Z.:



Fotka Z.:



Fotka Z.:

Fotka Z.:



Kądziel jest w Maramureszu nie tylko przedmiotem muzealnym, babuleńki zajmujące się przędzeniem można zobaczyć także przed nie-skansenowymi chałupami .

Fotka z netu:

Tyle, że zrobić taką fotę z jadącego auta to prawie jak z motyką na księżyc...

[dangol]

Oglądamy wnętrze drugiej chaty.

Fotka Z.:



Fotka Z.:



Fotka Z.:

Fotka Z.:



Wracamy do głównej drogi...

[dangol]

Przed nami wioska Rozavlea.
Zabytkowa drewniana cerkiew stoi tuż przy głównej drodze, więc jeszcze tylko tej jednej atrakcji nie można pominąć . Fakt, panowie mają już dość zwiedzania staroci, zamiast tego przysiadają (wzorem miejscowych dziadków , których akuratnie teraz tu nie ma) na gościnnej ławeczce przy ozdobnej bramie wiodącej na teren cerkwi.





W budce tuż za bramą kupujemy bilety.



Cerkiew Świętych Archaniołów Michała i Gabriela (Sfinții Arhangheli Mihail şi Gavril) powstała w latach 1717-1720.







Naprzeciwko wejścia do cerkwi stoi drewniana dzwonnica, aktualnie służąca jako magazyn dla konserwatorów cerkiewnych malowideł.

[dangol]

Cerkiew jest otwarta, więc można zobaczyć wnętrze .



No i porobić jakieś fotki . Co prawda bez flesza, ale pomimo mrocznego wnętrza da się coś zrobić nawet marnym kompakcikem, gdyż konserwatorzy kilka miejsc podświetlili reflektorami, aby ułatwić sobie warsztat pracy. Ja przy okazji wykorzystam to dla swoich potrzeb .



Twórcą malowideł ściennych był Ion Plohod z Dragomireşti. Tak jak w Ieud, namalowane zostały na zagruntowanym płótnie przyklejonym do drewnianych ścian.

















Fotka z netu:

Zaglądamy za carskie wrota (strasznie tam ciemno!)...



... a potem opuszczamy cerkiew.



Znaleziona w necie fajna panorama z wnętrza, warto TU zaglądnąć, jak również oglądnąć zamieszczone na tej samej stronce inne panoramki drewnianych wspaniałości, w tym taże pokazywane wcześniej przeze mnie wnętrze cerkwi w Ieud.

[dangol]

W planie nie było oglądania nowych drewnianych świątyń, ale i tak musieliśmy się zatrzymać po drodze na jakiś szybki obiad, a restauracja przy parkingu przed wejściem do monastyru Bârsana wydawała się dobrym miejscem... Jedzenie okazało się takie sobie (ale czego wymagać od dań barowych odrzewanych w mikrofali?), ale skoro już wysiedliśmy z aut ...

Fotka Z.:



Tak więc, na deser dla poprawy smaku, zafundowaliśmy sobie bezpłatny krótki spacer po prawosławnym kompleksie klasztornym "Soborul Sfintilor 12 Apostoli" zbudowanym w latach 1989-1998, ale w stylu jak najbardziej tradycyjnym .







W bramie wejściowej jest budka, na której było coś napisane o opłatach (chyba za robinie zdjęć?), ale nikogo nie ma przy kasie, więc fotografujemy za darmochę . Nie będziemy tu zresztą długo, nawet nie obejdziemy dookoła całego terenu !





Jeszcze przed bramą rzuca się w oczy wysokaśna wieża cerkwi (56 m), co jeszcze do niedawna dawało świątyni miano najwyższej drewnianej sakralnej budowli na świecie.

[dangol]

Wybrukowaną alejką otoczoną kwiatami dochodzimy do tej właśnie cerkwi.









Po lewej stronie mamy widok na altankę (służy chyba jako letni ołtarz?) a nieco dalej widać liczne zabudowania monastyru, do których jednakże nie podejdziemy...



Fotka Z.:





Fotka Z.: