Akademia Języka Chorwackiego.

[zawodowiec]

Sastanimo se u kavani.

Pytanie na boku... jak to jest z tym słówkiem? Może się ostatnio za dużo nasłuchałem Zabranjenog Pusenja i chłopaków z ex-BD ale u nich wszędzie słyszę 'kafana' i to chyba jako knajpa dowolnego rodzaju. Czy kafana jest w Bośni a kavana w Chorwacji?
Bok!

[Jolanta M]

Zawodowiec! Według mnie ti si u pravu. To na pewno Michalina wie dokładnie. 'Kavana' dosłownie to chorwacka kawiarnia. 'Kafana je moja sudbina' - też jakieś teksty tego typu słyszałam i to właśnie bośniackie, a nawet hercegovačke. Mówisz, że to knajpa wszelakiego rodzaju? Może... Oni tam chyba często ... w knajpach... do białego rana.

A teraz napiszę to, co właśnie napisałam, kiedy zobaczyłam, że i Ty coś w tym samym czasie coś napisałeś.
Bo ja tu uzupełniałam wykład Michaliny. A co!!!

SRESTI (SE) - czas przeszły (to akurat wiem)

ja sam sreo
Volio bih da te nisam sreo - wolałbym cię nie spotkać (aż się prosi o 'nigdy')

ti si sreo
Gdje si sreo tu curu...? - gdzie spotkałeś tę dziewczynę?

on je sreo / ona je srela
Ne vraćamo se istim putem, jer naš vodič Mile, sretan što je sreo nekoga tko voli Velebit kao i on, želi nam pokazati još neke znamenitosti. ... - Nie wracamy tą samą drogą, ponieważ nasz przewodnik Mile, szczęśliwy, że spotkał kogoś kto kocha Velebit, jak i on (tak jak on), pragnie nam pokazać jeszcze trochę wspaniałości...

mi smo sreli / srele
vi ste sreli/ srele
oni su sreli / srele

Drago mi je što smo se sreli.

Još jednom - želim svim prijateljima laku noć!
Jola

[zawodowiec]

Ne vraćamo se istim putem, jer naš vodič Mile, sretan što je sreo nekoga tko voli Velebit kao i on, želi nam pokazati još neke znamenitosti.

Zbieg okoliczności? też chcę w tym roku pojeździć po Velebicie. Skodzinka będzie pewnie mniej sretna

želim svim prijateljima laku noć!
Jola

Zapomniałaś dodać ugodnu i korisnu

[Jolanta M]

Doista! Zaboravila sam...
Oprostite!!!!

Želim svim prijateljima laku noć - ugodnu i korisnu ...

[Jolanta M]

Dziś, w dniu chorwackiego narodowego święta, trochę historii...

25. lipnja - Dan državnosti

Hrvatska danas po četvrti put slavi Dan državnosti 25. lipnja, prisjećajući se 25. lipnja 1991., kada je Sabor donio Deklaraciju o proglašenju suverenosti i samostalnosti Hrvatske te Ustavnu odluku o suverenosti i samostalnosti.


Chorwacja dzisiaj po raz czwarty obchodzi Dzień państwowości 25 czerwca, wspominając 25 czerwca 1991 roku, kiedy Sabor (chorwacki Parlament) uchwalił Deklarację o proklamowaniu suwerenności i niezależności Chorwacji ... tę Konstytucyjną decyzję o suwerenności i niezależności.

Do 2002., odnosno 12 godina, Hrvatska je Dan državnosti slavila 30. svibnja, u spomen na utemeljenje prvoga slobodno izabranog višestranačkog parlamenta (30. svibnja 1990.) Bio je to prvi saborski saziv, izabran na višestranačkim demokratskim izborima.

Potkraj te godine Sabor donosi novi Ustav, u javnosti nazvan 'Božićnim Ustavom', u kojem je jasno naznačena narodna volja za proglašenjem samostalne države, potvrđena na referendumu u svibnju 1991.

Sabor je 2001. odlučio da je 25. lipnja pravi nadnevak za Dan državnosti, jer se tada donesenim odlukama o samostalnosti i suverenosti potaknuo postupak razdruživanja od tadašnje SFRJ te postupak za međunarodno priznanje Republike Hrvatske.

Lipanjsku Deklaraciju o suverenosti i samostalnosti 1991. Sabor je donio na temelju svibanjskog referenduma, na kojemu se velika većina hrvatskih građana očitovala za državnu neovisnost.
Nakon izglasavanja odluke, tadašnji predsjednik Sabora Žarko Domljan rekao je: 'Rođena je država Hrvatska, neka joj je dug i sretan put!'

Tada je samostalnost proglasila i Slovenija, a pod pritiskom međunarodne zajednice i općeg stanja u tadašnjoj SFRJ u kojoj se Srbija uz pomoć JNA pripremala za rat kojim bi spriječila neovisnost Hrvatske, Deklaracija i Odluka o samostalnosti tri su mjeseca stavljene u mirovanje.

Formalno je to provedeno tzv. Brijunskom deklaracijom (7. srpnja 1991.) u kojoj je zatraženo da se sve dublja jugoslavenska kriza prevlada mirnim putem, a da Hrvatska i Slovenija tomu pridonesu odgodom odluka o samostalnosti i suverenosti.

Za ta tri mjeseca, do 7. listopada 1991., srpska se agresija proširila na cijelu Hrvatsku, od Vukovara i Osijeka do Dubrovnika i Gospića, a avioni JNA raketirali su i Banske dvore, u kojima je tada bilo sjedište predsjednika države.

Dan nakon isteka tromjesečnog roka, utvrđenog Brijunskom deklaracijom, 8. listopada iste godine Sabor je donio Odluku o raskidu svih državno-pravnih veza Hrvatske sa SFRJ te Zaključak o agresiji na Hrvatsku.
Nakon toga Hrvatska vodi bitku za međunarodno priznanje i mukotrpno se brani i oslobađa od srpske agresije.

Međunarodno priznanje hrvatske neovisnosti stiglo je 15. siječnja 1992., a cijeli je postupak završio primanjem Hrvatske u Ujedinjene narode 22. svibnja iste godine.


Powtórzę jeszcze raz to zdanie:

Nakon izglasavanja odluke, tadašnji predsjednik Sabora Žarko Domljan rekao je: 'Rođena je država Hrvatska, neka joj je dug i sretan put!'

Po przegłosowaniu decyzji (ustawy?) ówczesny przewodniczący Parlamentu Žarko Domljan powiedział: 'Narodziło się państwo Chorwacja, ... niech trwa długo i szczęśliwie'.

(tak to ubrałam w polskie słowa)


Bracia Chorwaci!
Cóż by Wam dziś powiedzieć? Dołączam się do tych pięknych słów.

I... SVE NAJBOLJE!!!
od srca želim
Jola, i pewnie wszyscy inni też.


PS. Napisałam najpierw tutaj, ale pomyślałam, że przecież nie wszyscy chodzą do Akademii, i utworzyłam oddzielny wątek z tymże właśnie.

[michalina]

A!! To dzisiaj!!! A miałam wczoraj zapytać czy nikt nie wie kiedy to (bo mi się 26 majaczył). Dzięki Jola wielkie - idę sobie radio ustawić (lubie muzykę w HR1 w czasie świąt narodowych)

[Jolanta M]

Michalina! Cieszę się, że ta informacja Ci się przydała. Więcej nawet - że też o tym wcześniej myślałaś.

A ja... po prostu ... nie mogłam się powstrzymać.
Jak ktoś KROpnięty, to tak ma.

Pozdrav
Jola

[zawodowiec]

No to dziś z przyjemnością wypiję zdrowie wszystkich braci Chorwatów živjeli!

A na dziś piosenka nie chorwacka tylko bośniacka, ale za to od dawna zapowiadana. Tłumaczenie czasem bardzo na czuja, jak zwykle proszę o pomoc.

Karabaja

Ponekad noću, kada nema svjetla
I ne vidi se put od kiše i od vjetra
Sjetim se njega - Karabaja

Czasami w nocy, kiedy nie ma światła
i drogi nie widać poprzez deszcz i wiatr
Przypomina mi się on - Karabaja

I tu počinje ta priča, negdje nasred Trebevića
Auto mi je stao u mraku k'o iz krimića
Strava prava - Karabaja

Tu zaczyna się opowieść, gdzieś pośrodku Trebevića
Bryka mi się rozkraczyła, ciemno było jak u Murzyna...
Miałem stracha - Karabaja

Trebević - jedno ze wzgórz na południe od Sarajewa, rzeczywiście wg mapy przechodzi tam jakaś podrzędna górska droga, jak znam siebie to prędzej czy później się tam wybiorę
k'o iz krimića - dosł. 'jak w kryminale'
strava prava - dosł. 'prawdziwy koszmar', czyżby strava - strah, tak jak kruv - kruh, suva - suha itp.?

Kad kroz zavjesu od kiše priđe čovjek k'o da kliže
Kožna jakna puna sjaja, pruža ruku
Reče kratko - Karabaja

Nagle zza zasłony deszczu idzie człowiek, jakby płynął
Ubrany w błyszczącą skórę, wyciąga rękę
Mówi krótko - Karabaja

k'o da kliže - klizati - ślizgać się
kožna jakna puna sjaja - dosł. 'skórzana kurtka pełna światła'

Ja sam biker, nisam rauber, 'ajde prošetaj do haube
možda napravimo nešto od te tvoje robe s greškom
reče sa smješkom

Jestem biker, żaden rabuś, dawaj zajrzymy pod maskę
Może coś da radę zrobić z tym twoim zepsutym sprzętem
Mówi z uśmiechem

roba - słowo worek, może znaczyć wszystko, tu mi najlepiej pasował 'sprzęt'
s greškom - z awarią, zepsuty

Ma pusti prdn'o je u šišu, a on samo reče tišu
I dok rukama si pljesn'o, stari auto već je kresn'o
Strava prava - Karabaja

Myślę, zesra się, nie zrobi, a on tylko mówi cicho (*)
I ledwo dotknął rękami, stara bryka odpaliła
Miałem stracha - Karabaja

pusti - dosł. 'pozwól'
u šišu - nie mogłem tego rozkminić - šiša to może być fajka wodna (po czesku?), chyba jakieś inne naczynie też, może znaczyć strzyżenie(?), tu mi żaden kontekst nie pasuje.

wyguglane - może to coś komuś powie...
Nemoj nas, jebiga, još sa Zenicom mjeriti. Oni su prnuli u šišu. Mi se čupamo. Eno nam i džamiju napravilo. I dvoranu "Vistafon", sad ima gdje da ga vimosta. I stadion.
Nie można nas porównywać z Zenicą, ch... z nimi. Oni su prnuli u šišu. My się podnosimy. Oto mamy i meczet, i halę "Vistafon" (...) i stadion.
http://www.bhdani.com/arhiva/253/t25311.shtml
(*) Dopisane w 2011. Prdnuo je u šišu = zesrał się albo skichał się a nie zrobił, cała para poszła w gwizdek, itp.

Rekoh sebi simpa junkie - e baš ću pričat' Branki
Haj'mo nešto popit' čovjek si čudan al' duhovit
"Neka hvala" - Karabaja

Myślę sobie - fajny świrus, będzie co opowiadać
Chodź się napijemy - dziwny z ciebie gość ale wesoły
'Innym razem' - Karabaja

simpa - pewnie skrót od simpatičan (guglarka wywala tylko taryfę w jakiejś chorwackiej sieci komórkowej )
junkie - ang. ćpun (może dlatego że niektórym wszystkie subkultury się kojarzą z ćpaniem?), pozwoliłem sobie przetłumaczyć luźno
baš ću pričat' Branki - 'właśnie opowiem... komuś tam?' nie wiem czy to imię męskie czy żeńskie)
neka hvala - tutaj dosł. chyba 'nie, dziękuję'???

I još mi je rek'o, prije neg' je nest'o
Dole u Harley baru pronađi moju raju
Reci da sam te ja posl'o i da ti srede motor
Dobar si čovjek imaš jaja, pozdravlja te Karabaja
Karabaja...

Jeszcze tylko mi powiedział - zrób coś dla mnie przy okazji
Na dole w knajpie harleyowców idź poszukaj moją pakę
Powiedz że ja cię posłałem, zorganizuj jakiś motor
Dobryś człowiek i masz jaja, pozdrawia cię Karabaja
Karabaja...

raja - to samo co nasza 'klapa' - paczka, grupa przyjaciół, chyba słowo tureckiego pochodzenia, znalazłem że b. często używane w BiH
da ti srede motor - nie jestem pewny tego zwrotu - (srediti - zorganizować coś, ale ma i inne znaczenia) - no i co to za forma gramatyczna?

Karabaja mora dalje
Karabaja naći mora
Karabaja ne može na nebo
Otić' bez motora

Karabaja ciągle szuka
Karabaja musi znaleźć
Karabaja nie może do nieba
Odejść bez motoru

To be continued....

Ciąg dalszy nastąpi...

Parkiram se, uđem u Harley bar
I upratim tu sam čovjek vrlo stran
Like a krme in Teheran

Parkuję, wchodzę do knajpy harleyowców
I widzę że tu tak pasuję
Jak wół do karety

upratiti - ???
tu sam čovjek vrlo stran - dosł. 'jestem tu zupełnie obcym człowiekiem&'
Like a krme in Teheran - pozwoliłem sobie na luźne tłumaczenie

krme - świnia - w Iranie nie jedzą wieprzowiny więc świnię w Teheranie pewnie ciężko znaleźć

Osjetim poglede na sebi i da se smot'o ne bi
Prvi progovaram, sve vas pozdravlja Karabaja

Czuję ich spojrzenia, żeby jakoś zagaić
Pierwszy mówię - wszystkich was pozdrawia Karabaja

da se smot'o ne bi - przetłumaczyłem luźno i na czuja
smotati - zwinąć, zmotać? (m. in. skręta ), słownik podaje parę innych znaczeń co mi nie pasują
smotati se - zwinąć się (w kłębek)?

Nasta muk u kafani, ni'ko ništa nije pit'o
Atmosfera je bila k'o kad je umro Tito
Najveći sin

Cicho w knajpie się zrobiło, nic nikogo o nic nie pytał
Atmosfera była taka jak wtedy gdy umarł Tito
Największy syn

Najveći sin - czy chodzi o 'największego syna narodu'

Priđe mi stariji roker "Ma jesi normalan, jeb'o te
Karabaja se, ljepoto, davno rast'o sa životom
Izbo ga stoper, ukr'o mu motor."

Podszedł do mnie stary rocker - 'Czyś normalny, czyś ocipiał?
Karabaja, mój drogi, dawno rozstał się z tym światem
Zabił go stopowicz, ukradł mu motor'

Izbo ga stoper, ukr'o mu motor - ten wers wszystko wyjaśnia, oto co powiedział Davor Sučić, kompozytor, tekściarz i gitarzysta Zabranjenog pušenja - http://www.svet.co.yu/?state=3&izdanje= ... lanak=1395

Pesma govori o vozaču kojem rikne auto na Trebeviću, a onda dođe duh Karabaja koji mu pomaže da ga popravi. Karabaja je član jedne bajkerske ekipe iz Sarajeva, koga su iz zasede izboli nožem i ukrali mu motor. On je duh i ne može da se skrasi, pa levitira između neba i zemlje na Trebeviću, traži svoj motor i usput ljudima pomaže...

Piosenka opowiada o kierowcy któremu rozkraczył się samochód na Trebeviću i wtedy przyszedł duch Karabai, który mu pomógł go naprawić. Karabaja to członek jednej sarajewskich ekip harleyowców, którego z zasadzki zabili nożem i ukradli mu motor. On jest duchem i nie może... (???), chociaż błądzi między niebem a ziemią, szuka swojego motoru i przy okazji pomaga ludziom...

nie wiem co dokładnie znaczy 'stoper' (już wiem, poprawione w tekście)
Karabaja dosłownie oznacza chyba jakąś jaszczurkę, może salamandrę?

Karabaja mora dalje
Karabaja naći mora
Karabaja ne može na nebo
Otić' bez motora

Karabaja ciągle szuka
Karabaja musi znaleźć
Karabaja nie może do nieba
Odejść bez motoru


Fajna historia...

Tą piosenkę i jeszcze trochę innych Zabranjenog pušenja można ściągnąć stąd
http://zabranjeno-pusenje.bosnia.ba/audio/
gorąco polecam!

[michalina]

tak bardzo szybko i bez słownika mogę wyjaśnić dwie rzeczy
1. Rekoh sebi simpa junkie - e baš ću pričat' Branki
Branka to imie kobiece - więc pewnie podmiot liryczny jakiejś Brance o całym zdarzeniu opowie

2. još mi je rek'o, prije neg' je nest'o
To nest`o to skrót od nestao czli zniknął czyli I jeszcze mi powiedział nim (zanim) zniknął

[Jolanta M]

Fajna historia...

Nooo... to prawda, fajna .

Karabaja... duch harleyowiec, w błyszczącej skórze... szukający swego motora i przy okazji pomagający innym na drodze.
Karabaja musi dalej, Karabaja znaleźć musi...

Karabaja... mówisz, że ta nazwa jest od salamandry, albo jaszczurki... Możliwe, bo do harleyowca w skórze pasuje takie określenie. Ta skóra... kojarzy się.

Wiele Ci nie pomogę, zresztą w Twoim tłumaczeniu to wszystko się już kupy trzyma, nawet, gdy czasem nie jest dosłowne.

Tylko parę myśli...

'Kao, ratni zločinci lete, đah tamo, đah vamo, preko bosanske granice i nemoguće ih je upratiti.'
'Sa zadnjeg sjedišta pokušavam upratiti sve detalje Carlovog lica...'
upratiti - kojarzy mi się pochwycić, uchwycić, tu w tym kontekście może 'załapuję, dostrzegam, widzę ', tak jak napisałeś, że jestem tu bardzo obcy, że pasuję tu jak wół do karety (fajne to określenie! )

Ma pusti prdn'o je u šišu, a on samo reče tišu
I dok rukama si pljesn'o, stari auto već je kresn'o
Strava prava - Karabaja

Ma pusti prdn'o je u šišu - nie mam pojęcia co to jest, ale przyszło mi do głowy, że to w przenośni może o tym, że ze strachu o mało nie narobiłem w gacie, a on tylko powiedział: podczas, gdy ty klasnąłeś rękami, starą brykę już naprawiłem. Czyli w oka mgnieniu się z tym uporałem. Nie było powodu do strachu.

duhovit - dowcipny, pomysłowy, bystry

srediti - załatwić, tak jak mówisz, 'zorganizować'

Reci da sam te ja posl'o i da ti srede motor - powiedz im, że ja cię posłałem i (powiedz) żeby ci zorganizowali motor - forma gramatyczna chyba dobra - 'oni srede...' tak mi się przynajmniej wydaje.

I tyle ode mnie. Niewiele. Ale cóś jednak.

Pozdrav
Jola

[Jolanta M]

I jeszcze coś mi przyszło do głowy.

Wyraz 'stoper' może pochodzi od wyrazu 'stopirati' - jeździć autostopem.
Może 'stoper' to po prostu autostopowicz.
Karabaja wziął faceta na 'stopa', a ten go zatłukł i zabrał motor.
W sumie jakaś logika w tym jest.

Priđe mi stariji roker "Ma jesi normalan, jeb'o te
Karabaja se, ljepoto, davno rast'o sa životom
Izbo ga stoper, ukr'o mu motor."

Podszedł do mnie stary rocker - 'Czyś normalny, czyś ocipiał?
Karabaja, pięknisiu, dawno rozstał się z życiem
Zabił go autostopowicz, ukradł mu motor'

I tyle.

[zawodowiec]

Jola fajnie że wpadłaś o tej późnej porze Siedzę nad jakimś bardzo ciekawym excelowym plikiem a myślami jestem na bośniackich bocznych drogach, tam gdzie Karabaja Mam nadzieję że już niedługo go odwiedzę ale na razie końca roboty nie widać...
Bardzo celne uwagi, wszystko się trzyma kupy!

I dok rukama si pljesn'o, stari auto već je kresn'o

znalazłem jeszcze takie coś:
...kad je pobožno okrenuo kljuc. Motor je savršeno kresnuo...
kresnuti - niby znaczy 'podrapać' ale chyba dobrze zgadłem że 'zapalić' też.

Jestem więcej niż pewny że z tym autostopowiczem masz rację.
Przydałaby się wizyta tych co ostatnio rzadko albo i wcale nie odwiedzają Akademii - na pewno by coś pomogli!

Laku, ugodnu, korisnu i sigurnu!

[Jolanta M]

Pora jest późna, a niedługo będzie wczesna.
Też siedzę przy komputerze nad robotą, a myśli uciekają to tu, to tam.

Piszesz:
'kresnuti - niby znaczy 'podrapać' ale chyba dobrze zgadłem że 'zapalić' też.

Z kontekstu wynika, że dobrze.
Poza tym, jak się zapala zapałkę, to pociera się, 'drapie'.

Auto zapaliło, motor zapalił...

Znowu mi się skojarzyło... 'kresnuti' z naszym dawnym 'skrzesać' - 'skrzesać ognia' = zapalić. "Krzesiwo' też jest z tej rodziny.


Jak to było?
Laku, ugodnu, korisnu i sigurnu!


Ale spać, niestety, nie tak prędko! Robota nie pozwala. Dobrze, że jutro nie trzeba wstawać o szóstej.

[Jolanta M]

Na koniec jeszcze chwilę poguglałam.

Tu jest kilka zdjęć.

http://www.hollistermc.hr/KARABAJA.htm


Tu recenzja całej płyty.

http://glazba.monitor.hr/recenzije/0004 ... usenje.htm

'Karabaja' je o duhu ubijenog motoriste koji ne može bez motora otići na nebo pa luta svijetom tražeći način da ode na vječna vozilišta...

'Karabaja' jest o duchu zabitego harleyowca (jak już wiemy), który nie może bez motora pójść do nieba, więc błąka się po świecie szukając sposobu, żeby odejść na wieczne... hmmm... wieczny... co??? dom pojazdów? parking???

vozilo - pojazd (podobnie, jak znane nam już pływające plovilo )


I ciekawostka:
15-letni Michał Karabaja z Koszalina został laureatem konkursu Młody Polityk-Młody Europejczyk 2002 r.

Czyli to również... nazwisko!!!


ZORA JE!!! Dobro jutro! I laku noć korisnu, ugodnu i sigurnu.
Wreszcie sobie idę!

Vidimo se!
Jola

[Jacunio]

Zwracam się z uprzejmą prośbą do osób WYKSZTAŁCONYCH, władających przepiękną mową chorwacką o przetłumaczenie tego zdania:
Trajekti plove redovito. Tuneli Sveti Rok i Mala Kapela otvoreni za sav promet. Čekanja na D8 gdje su radovi.

Czy w internecie znajdę jakić słownik on-line chorwacko-angielski? Bo o polsko-chorwackim to pewnie mowy nie ma...

PozdraV
J.